Στην καρδιά του πολιτικού προβλήματος της σύγχρονης Ελλάδας μπήκε - για μια ακόμη φορά - ο Γιάννης, με την αμέσως προηγούμενη ανάρτησή του. Την προσυπογράφω απνευστί.
Και θεωρώ ότι η χαμηλή αναγνωσιμότητα του μπλογκ μας δεν οφείλεται μόνο στο σχεδόν ακατανόητο όνομά του για τον πολύ κόσμο, καθώς και το λίγο - πολύ παρεϊστικο στυλ του... Μάλλον πρέπει να φταίνε και οι... απόψεις μας...
Τι να κάνουμε...
Ή εμείς γερνάμε και αποκτούμε εμμονές, ή τείνουμε να μετατραπούμε σε μια ζωντανή μεν, αλλά γλίσχρα μειοψηφία - περιθώριο, μέσα σε αυτή την ανατολίτικη ρετρολαγνεία...
Με ερέθισε όμως η κριτική στο "εκσυγχρονιστικό τόλμημα", που επιχείρησε ο Γιάννης.
Και θέλω να θέσω μια άλλη διάσταση - κυρίως αφορά τον "Πατριάρχη" του εκσυγχρονισμού, τον Σημίτη:
Κάποιος πολύ καλός και πολύ εμπειρότερος περί τα πολιτικά, φίλος, μου είχε πει κάποτε, όταν συζητούσαμε για τα της 17Ν, πριν από τρία ή τεσσερα χρόνια, αν θυμάμαι καλά:
"Το φαινόμενο της άρνησης της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης από τον ή τους αυτουργούς των πράξεων, δεν είναι τυχαία επιλογή. Πρόκειται για μια ελάχιστα διαδεδομένη αντίληψη στον χώρο του πολιτικού ακτιβισμού, που προέρχεται από τον τροτσκισμό και που λέει ότι: Οι πράξεις δεν ενδιαφέρει να αποδίδονται στα πολιτικά υποκείμενα που έδρασαν. Αυτονομούνται. Δεν ανήκουν σε αυτά, αλλά στην ιστορία. Ο πολιτικ
ός δεν φέρει ευθύνη για τις πράξεις του, παρά μόνο όταν δρα. Τη στιγμή που διαμορφώνει με τις πράξεις του τη ζώσα πραγματικότητα. Η πραγματικότητα ως ιστορία είναι άσχετη με τον δράστη."
ός δεν φέρει ευθύνη για τις πράξεις του, παρά μόνο όταν δρα. Τη στιγμή που διαμορφώνει με τις πράξεις του τη ζώσα πραγματικότητα. Η πραγματικότητα ως ιστορία είναι άσχετη με τον δράστη."Ως χαρακτηριστικούς εκπροσώπους αυτής της "τάσης" ανέφερε τον Σημίτη, τον Ζοσπέν και... τον φερόμενο ως "Ηγέτη" της 17Ν, φυσικά χωρίς να τους συνδέει.
Παρατηρώντας σήμερα την σιωπηλή δυσφορία του Σημίτη για τα τεκταινόμενα και την "χλιαρή" δήλωσή του περί διαφθοράς, που έκανε πρόσφατα, δεν μπορώ παρά να σκεφτώ ξανά τα περί αυτονομίας των πολιτικών πράξεων...
Θα προσέθετα δηλαδή στην κριτική του Γιάννη για τον Σημίτη και την ομάδα του, το εξής:
Η επίγνωση της ηθικής ποιότητας του δράστη είναι αυτή που τελικά ενδιαφέρει την κοινωνία, περισσότερο κι από τις ίδιες τις πράξεις και ό,τι αυτές διαμορφώνουν ως ιστορικό περιβάλλον.
Μια "αριστοκρατική" ελίτ που δρα αποστασιοποιημένη από την ζώσα κοινωνία ως χειρουργός σε αποστειρωμένο θάλαμο, μεταπίπτει σε άθυρμα της ίδιας της, της πολιτικής αντίληψης. Και της ιστορίας που δημιούργησε...
Κι αν είναι έτσι... τότε...
Κ.Λ.
1 σχόλιο:
Λίγες σκόρπιες σκέψεις και από’ μένα, με αφορμή τα κείμενα των τριών σας για την οκταετία Σημίτη.
Τις προάλλες συζητούσα με έναν φίλο από το περιοδικό (ξέρετε ποιόν: τον Γιωργάρα μας που εξαιτίας του γίναμε από δυο χωριά στα «Σήματα Καπνού» και τελικά τα σπάσαμε) για την περίοδο Σημίτη. Ο ίδιος μου είπε ότι οι κινητοποιήσεις του’98 για το νόμο Αρσένη ήταν η πρώτη του εμπειρία συμμετοχής στην πολιτική. Και ότι το ξύλο που έπεσε, από αστυνομία και χρυσαυγίτες, ήταν ένας καθοριστικός παράγοντας για να διαμορφώσει μια απαξιωτική στάση απέναντι στην πολιτική του ΠΑΣΟΚ. Μου φαίνεται πως μια ολόκληρη γενιά που βρέθηκε στη δίνη αυτών των γεγονότων, ακολούθησε μια ρότα σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από αυτήν που σκεφτόμαστε εμείς και εκφράζουμε στο blog.
Θυμήθηκα και έναν παλιό γνώριμο από εκείνα τα χρόνια, που δούλεψε για ένα φεγγάρι στα ολυμπιακά έργα και που μου μιλούσε με μελανά χρώματα για το καθεστώς ρωμαϊκής γαλέρας που επικρατούσε (χαμηλά μεροκάματα, ανυπαρξία συνδικαλισμού, εργοδοτική τρομοκρατία). Ο ίδιος δεν φτούρησε εκεί για παραπάνω από ένα μήνα.
Τι θέλω να πω με αυτά: το έργο που παρήγαγε η κυβέρνηση Σημίτη άφησε ασυγκίνητους αυτούς που δυσκολευόντουσαν να τα βγάλουν πέρα στην καθημερινότητά τους, και που δεν ήταν λίγοι.
Με αυτήν την έννοια, τα δημόσια έργα ωφέλησαν τις τεχνικές εταιρίες και αρκετούς μηχανικούς που βρήκαν επαγγελματικές διεξόδους. Άντε και τους μετανάστες που ήταν διατεθειμένοι να συμβιβαστούν με τα λίγα, που είναι καλύτερα από το τίποτα. Ωφέλησαν εν μέρει και εμένα, που κινούμαι πότε πότε με το μετρό. Το βιοποριστικό πρόβλημα όμως παρέμεινε οξύ για πολλούς, και επιδεινώθηκε γι’αυτούς που έχασαν τα λεφτά τους μέσα στο χρηματιστηριακό πυρετό. Φταίει άραγε ο Σημίτης γι’αυτό το τελευταίο; Νομίζω πως φταίει γιατί με δηλώσεις του άφηνε να εννοηθεί ότι η «ισχυρή Ελλάδα» εγγυάται κέρδη στο χρηματιστήριο.
Η αλήθεια είναι ότι η οικονομική πολιτική του Σημίτη δεν ήταν τόσο σφικτή όσο λέγεται. Εγώ, μετά από εκείνη την επεισοδιακή απεργία των εκπαιδευτικών τους πρώτους μήνες του’97, πήρα 25% αύξηση στο μισθό μου. Και λίγο καιρό αργότερα, πήραν και οι πανεπιστημιακοί ανάλογες αυξήσεις. Φαίνεται πως η κυβέρνηση δεν κώφευε απέναντι στα αιτήματα του οργανωμένου συνδικαλισμού. Οι ουκ ολίγοι όμως άνεργοι και υποαπασχολούμενοι, ας μην πούμε καλύτερα τι πήραν…
Το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα απέδωσε καρπούς στα μάτια αυτών που είχαν ήδη μια υλική βάση στη ζωή τους και μπορούσαν να την παλέψουν από κάποια σχετικά ευνοϊκή θέση. Με αυτήν την έννοια, ο χαμηλός πληθωρισμός και το ισχυρό ευρώ ωφέλησαν αυτούς που είχαν ένα σταθερό μισθό να τρέχει και ίσως κάποια λεφτά στην τράπεζα, που δεν ήταν οπωσδήποτε πλούσιοι, αλλά που είχαν μια σειρά στη ζωή τους. Αλλά και αυτοί ακόμα δυσφόρησαν μετά το 2002, όταν άρχισε η κερδοσκοπία στις τιμές με πρόσχημα τη μετατροπή τους από δραχμές σε ευρώ.
Και ο Συνήγορος του Πολίτη έχω την αίσθηση ότι πρακτικά απευθύνεται σε αυτούς που γνωρίζουν γράμματα με την ουσιαστική σημασία του όρου, που έχουν μάθει να συναλλάσσονται με υπηρεσίες και που έχουν χρόνο και διάθεση να διεκδικήσουν με αξιοπρέπεια αυτό που δικαιούνται. Αυτοί που λυγίζουν υπό το βάρος των δυσκολιών της καθημερινότητας, και που δεν έχουν μάθει να διεκδικούν, το πιθανότερο είναι πως δεν θα χτυπήσουν την πόρτα του Διαμαντούρου.
Με άλλα λόγια: ο Σημίτης απευθύνθηκε στα μεσοστρώματα εκείνα που ένιωθαν πως μπορούν να κάνουν κάτι στη ζωή τους, αν υπάρχουν κάποιοι κανόνες του παιχνιδιού που λίγο ως πολύ τηρούνται. Και έχασε αφενός από τους εθισμένους στο λάδωμα και στο ρουσφέτι και αφετέρου από τους κοινωνικά πιο αδύναμους που δεν έβλεπαν καμιά προκοπή στα πλαίσια του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος. Αυτή η τελευταία κοινωνική κατηγορία, που είναι εργάτες, άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, νέοι των 700 ευρώ και λοιποί αναξιοπαθούντες, είναι το κοινωνικό υποκείμενο που δε μπορεί να αγνοήσει μια παράταξη που θέλει να είναι σοσιαλιστική ή κεντροαριστερή.
Εδώ νομίζω πως έγκειται η αιτία της αποδυνάμωσης και της πτώσης της κυβέρνησης Σημίτη. Τις ιστορίες με τη Siemens και τους διαπλεκόμενους τις βλέπω ως το κερασάκι στην τούρτα και όχι ως τον κύριο παράγοντα της λαϊκής δυσφορίας.
Γιώργος
Δημοσίευση σχολίου