37 χρόνια μετά... Μια απόπειρα για να θυμηθούμε, να σκεφτούμε, να μιλήσουμε, να ελπίσουμε. (Πριν από 37 χρόνια ιδρύθηκε η ΠΑΜΚ ΓΚΥΖΗ, μια μικρή οργάνωση μαθητών, στα πλαίσια της τότε ΠΑΜΚ. Τα μέλη της έδεσαν δεσμοί βαθείς, με αντοχή στο χρόνο. Μπορεί οι δρόμοι μας - πολιτικοί και κοινωνικοί - να χώρισαν μετά... Όμως κάπου στο βάθος σιγόκαιγε η λαχτάρα να βρεθούμε ξανά, να μιλήσουμε, να ελπίσουμε... Άλλωστε δεν άλλαξε τίποτε από τότε στις καρδιές μας. Οι καρδιές των ανθρώπων δεν αλλάζουν...)

Κυριακή 20 Ιουλίου 2008

Περί έθνους και εθνικισμού εις το όνομα της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Φίλε αντάρτη,
Μου προσάπτεις ότι στο όνομα του διεθνισμού συστρατεύομαι με τους Άνθιμους, τους Ψωμιάδηδες και τη Χρυσή Αυγή των Σκοπίων.
Ας ξεμπερδέψουμε λοιπόν τα πράγματα. Κάθε άνθρωπος που ζει στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας έχει το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεται ως Μακεδόνας. Είτε ως Έλληνας Μακεδόνας, είτε ως Βούλγαρος Μακεδόνας, είτε σκέτο Μακεδόνας. Το Μακεδονικό έθνος υπάρχει γιατί, όπως γλαφυρά διαπιστώνει ο αυτόπτης μάρτυρας της γέννσής του (πολέμησε στο Μακεδονικό μέτωπο στη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου) «δεν είναι ούτε Σρρπ, ούτε Μπουργκάρ, ούτε Γκρρτς, μόνο Μακεντόν Ορτοντόξ» (Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ Β' έκδοση, Αθήνα, Εκδόσεις ΕΣΤΙΑ). Αν κάποιοι Έλληνες πολίτες δηλώνουν ότι ανήκουν στο Μακεδονικό έθνος είναι δικαίωμά τους. Η υποχρέωση του Ελληνικού Κράτους είναι να μην τους καθιστά, για αυτή τους την επιλογή, πολίτες Β' κατηγορίας, κάτι που πράττει.
Σε σχέση με τις αιτιάσεις σου για ταύτισή μου με τη ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ και τους Άνθιμους των Σκοπίων:
Χαίρομαι που θεωρείς πρόβλημα τις απόψεις του Άνθιμου, της Χρυσής Αυγής, του Ψωμιάδη και του Παπαθεμελή. Και συμφωνώ μαζί σου ότι ο Γκρουέφσκι είναι το Μακεδονικό αντίστοιχο όλων αυτών. Υπάρχουν όμως δυο προβλήματα. Το πρώτο είναι ότι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τις απόιψεις του Άνθιμου, του Ψωμιάδη, του Παπαθεμελή και της Χρυσής Αυγής συμμερίζεται το 61% των Ελλήνων πολιτών. Ποσοστό που πριν 15 χρόνια ήταν 92% κι αυτό μου δίνει τη μεγάλη ικανοποίηση ότι έχω βάλει κι εγώ το λιθαράκι μου στη μεταστροφή προς πιο ψύχραιμες απόψεις, ενός σημαντικού, αν και έντονα μειοψηφικού, μέρους των συμπολιτών μας. Με τις απόψεις που προκάλεσαν τις αντιδράσεις σου στην προηγούμενη ανάρτηση. Το δεύτερο είναι ότι οι απόψεις του Γκρουέφσκι πριν 15 χρόνια ήταν έντονα μειοψηφικές (το κόμμα του είχε πάρει μόλις 25% στις εκλογές και οι απόψεις του τότε ήταν κατά πολύ μετριοπαθέστερες). Υπόσταση στο Γκρουέφσκι εμείς δώσαμε λοιπόν, τραβώντας συστηματικά το χαλί κάτω από τα πόδια των πολύ μετριοπαθέστερων ηγεσιών.
Την ημέρα που σύσσωμα τα ελληνικά ΜΜΕ πανηγύριζαν για «υπερήφανο βέτο» σε βάρος των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, εγώ έγραφα σε αυτό το blog ότι καταστήσαμε ένα λαό, που με βάση τη γεωπολιτική κατάσταση στα Βαλκάνια ήταν φυσικός μας σύμμαχος και, ακόμα κι αν δεν υπήρχε, θα οφείλαμε να τον εφεύρουμε, σε ορκισμένο εχθρό μας και αυτό, αργά ή γρήγορα, θα το πληρώσουμε. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας, με τη σημερινή της μορφή, αποτελούσε μια προκεχωρημένη άμυνα μακράς διαρκείας των ελληνικών συνόρων έναντι περισσότερο ή λιγότερο πιθανών μελλοντικών πιέσεων από μια Μεγάλη Αλβανία και, λιγότερο λόγω ένταξης στην ΕΕ, μια Μεγάλη Βουλγαρία. Αυτή την άμυνα μόνοι μας την καταργήσαμε. Κι ακόμα, τη στιγμή που σύσσωμοι πανηγυρίζουμε τα «ηρωικά μας βέτο» ο Γκρουέφσκι δουλεύει για τις τρεις ψήφους που του λείπουν στον ΟΗΕ. Κι από τη μέρα που - και να είσαι σίγουρος ότι δεν είναι μακριά - ο ΟΗΕ θα αναγνωρίσει τη Δημοκρατία της Μακεδονίας με το συνταγματικό της όνομα όλες οι πιέσεις των εταίρων και συμμάχων θα στραφούν σε εμάς με πολύ πειστικά επιχειρήματα (απειλές περικοπής κοινοτικών επιδοτήσεων, κ.λπ. κ.λ.π.).

Προς Ανώνυμο που θεωρεί το Μακεδονικό έθνος είναι δημιούργημα της Τρίτης Διεθνούς.
Η άποψή σου ότι η εξέγερση του Ίλιντεν ήταν υποκινούμενη από τη Βουλγαρία δεν εξηγεί το γιατί οι περισσότεροι από τους ηγέτες της, μετά την αποτυχία της δολοφονήθηκαν από τους Βούλγαρους Κομιτατζήδες. Αν σε κάτι πρέπι να συμφωνήσω μαζί σου είναι ότι το όραμα των δολοφονημένων για πολυεθνική ανεξάρτητη Μακεδονία, δεν πολυταιριάζει με τη σημασία που του αποδίδει η εθνική μυθολογία των Μακεδόνων, αλλά η απόσταση από την ιστορική ακρίβεια δεν ενόχλησε ποτέ καμιά εθνική μυθολογία, δε βλέπω γιατί η μυθολογία των Μακεδόνων θα έπρεπε να αποτελέσει εξαίρεση.
Διαφωνώ επίσης με την άποψη ότι το Μακεδονικό έθνος είναι δημιούργημα της Τρίτης Διεθνούς, άποψη που συνιστούσε ιδεολογικό πυλώνα της ελληνικής Δεξιάς από τον Εμφύλιο και μετά. Πολύ δε περισσότερο δε δέχομαι την άποψη ότι είναι δημιούργημα του Τίτο. Κι ο λόγος είναι απλός. Κανένα έθνος δε φτιάχτηκε μέσα σε γραφεία. ένα έθνος συγκροτείται όταν μια κοινωνία αισθάνεται υποχρεωμένη να οριοθετηθεί και να διαχωρίσει τον εαυτό της από αυτές που την περιτριγυρίζουν. Γιατί αν τα έθνη φτιάχνοντα μέσα σε γραφεία θα είχε απόλυτο δίκιο ο Φαλμεράγερ, που θεωρούσε το Ελληνικό έθνος κατασκεύασμα του Τσάρου. Δεν πιστεύω ότι ο Φαλμεράγερ είχε δίκιο και φαντάζομαι ότι το ίδιο πιστεύεις κι εσύ. Όμως όταν κάνουμε πολιτική ανάλυση είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόζουμε τα ίδια μέτρα και σταθμά για όλους. Αν αυτό δεν το κάνουμε, είτε είμαστε ανακόλουθοι, είτε εξυπηρετούμε σκοπούς άλλους από αυτούς που ισχυριζόμαστε ότι θέλουμε να εξυπηρετήσουμε. Κάτι που δεν πιστεύω ότι ισχύει στην περίπτωσή σου. Επιπλέον θέλω να σου θυμίσω ότι το 1924, ο Βενιζέλος επέμενε στο πλαίσιο της Ελληνοβουλγαρικής συμφωνίας για αναταλλαγή των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολικής Ρωμυλίας με τους Βουλγαρικούς της Ελλάδας ότι από τη συμφωνία έπρεπε να εξαιρεθούν οι Σλαβόφωνοι της Δυτικής Μακεδονίας διότι ήταν «Μακεδονοσλάβοι»
Ειδικά για την Τρίτη Διεθνή, αποδίδω τη στήριξη που παρείχε στη δημιουργία ανεξάρτητης Μακεδονίας στην πρόθεσή της να δημιουργήσει ένα σοβαρό έρεισμα στη Βαλκανική, δημιουργώντας ταυτόχρονα προβλήματα στα αντικομμουνιστικά καθεστώτα της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας. Το Μακεδονικό έθνος που ήταν ακόμα στη φάση της γένεσής του ήταν ένα εξαιρετικό εργαλείο για την Τρίτη Διεθνή. Πολύ περισσότερο που, ακόμα και το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό κίνημα, που μάλλον ήταν το ισχυρότερο στα Βαλκάνια εκείνη την εποχή, περιθωριακή παρουσία είχε.
Η σπουδή του Τίτο να ιδρύσει Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν πρέπει να αποδίδεται σε εμμονή εφαρμογής των αποφάσεων της Τρίτης Διεθνούς, η οποία, σημειωτέον, είχε πάψει να υφίσταται τυπικά από το 1943. Εγώ βλέπω σε αυτή την απόφαση την πρόθεση αφ' ενός να περιοριστεί η βουλγαρική επιροή στα νότια της χώρας, αφ' ετέρου να μειωθεί το ειδικό βάρος των Σέρβων στο πλαίσιο της Ομοσπονδίας. Όλα αυτά όμως ήταν ρυθμίσεις οι οποίες αφορούσαν ένα ήδη υπάρχον, αν και εξαιρετικά νέο, έθνος.

Γιάννης Χρ.

7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Οι αυτοαποκαλούμενοι εθνικά Μακεδόνες σήμερα στην Ελλάδα όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται ως πολιτες δεύτερης κατηγορίας αλλά έχουν και προνομιακή μεταχείριση στους διορισμούς στα εργσοτάσια της ΔΕΗ της περιοχής.
Από εκεί και πέρα : Η αναφορά σε ποιήματα ή γραπτά περί Μακεδόνων προ του 1920 έχει την ίδια σημασία που έχει και η αναφορά σε Σαρακατσάνους,Βλάχους,Αρβανίτες κλπ.
Άλλο εθνοτική πολιτιστική ομάδα και άλλο έθνος.Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν τα γραπτά του Μισίρκοφ θεωρούμενου πατέρα του μακεδονισμού τα έτη 1910-20 όπου ομολογεί ότι είναι Βούλγαρος και τα περί ανεξάρτητης Μακεδονίας ήσαν κίνηση τακτικής.Εάν αύριο λυθεί το κυπριακό και στο ανεξάρτητο κράτος της Κύπρου αναπτυχθεί μία κυπριακή ταυτότητα τα παιδιά του 2060 μπορεί να μαθαίνουν ότι ο Αυξεντίου ή ο Καραολής ήταν "εθνικά Κύπριοι" και να το πιστεύουν.Αυτό θα φαίνεται πολύ φυσιολογικό,δεν θα είναι όμως αληθινό.Κατά τον ίδιο τρόπο τα Σκόπια έχουν εθνικούς ήρωες όλους τους Βούλγαρους κομιτατζήδες,Γκότσε Ντέλτσεφ,Σαντάνσκυ κλπ.Επειδή αυτοί λένε τώρα ότι ήσαν Μακεδόνες δεν ειναι λόγος να τους πιστέψουμε.
Στην εκθεση Κάρνεγκι για τους Βαλκανικούς πολέμους και τα δεινά των πληθυσμών αναφέρονται Έλληνες,Τούρκοι,Σέρβοι,Βούλγαροι κλπ. και πουθενά Μακεδόνες.
Η Τρίτη Διεθνής απλώς υιοθέτησε την κίνηση τακτικής των Βουλγάρων για ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία-πράγμα που θυμίζει πολυ την ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρο.
Όταν χάσεις τον απευθείας πόλεμο εφευρισκεις "διαμελισμένα έθνη" για να ρεφάρεις.
Αλλά το σημερινό θέμα είναι άλλο : Αν συμφέρει την Ελλάδα το κράτος αυτό.Το μέγεθος ενός κράτους δεν είναι το μοναδικό κριτήριο.Κριτήριο είναι η ΕΘΝΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ του κράτους αυτού.Μπορεί να γειτονεύεις με ένα μεγάλο κράτος και να ζεις ειρηνικά και ένα μικρό να δημιουργεί πρόβλημα.Η εθνική ιδεολογία του κράτους αυτού έχει δομική ανθελληνική διάσταση και όχι λόγω Μ.Αλεξάνδρου.ΌΛοι οι εθνικοί ηρωες του έδρασαν στην ελληνική Μακεδονία,αναγνωρίζει δύο επαναστάσεις,του Ίλιντεν και τη δεύτερη "μακεδονική επανάσταση" που είναι ο δικός μας εμφύλιος πόλεμος 1946-49.Βασικό στοιχείο της ιδεολογίας είναι ο διαμελισμός του 1912 και η ανάγκη της ενιαίας Μακεδονίας.Αυτά τα γνωρίζουν και οι Έλληνες πολιτικοί και χαράσσουν την πολιτική που χαρασσουν και όχι επειδή παρασύρονται από εθνικιστές.

Ανώνυμος είπε...

Συνέχεια

Η αντίληψη ότι η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος παρασυρεται από εθνικιστές τουλάχιστον για τα χρόνια της μεταπολίτευσης είναι τόσο λάθος όσο και η αντίθετη ότι διοικούν "προδότες".
Η εξωτερική πολιτική διαμορφώνεται από τις πολιτικές ηγεσίες παίρνοντας υπόψη και τις εισηγήσεις των διπλωματών.Στη συνέχεια οι εθνικιστές ή οι διεθνιστές χρησιμοποιούνται ανάλογα για να περάσουν την πολιτική αυτή.Μπορεί να ΝΟΜΙΖΟΥΝ ότι διαμορφώνουν οι ίδιοι την πολιτική αλλά απατώνται.
Η πολιτική απέναντι στην Τουρκία ήταν σχεδόν ψυχροπολεμική για ένα τέταρτο του αιώνα (1974-1999)και η ψυχολογική επιβάρυνση πολύ μεγαλύτερη από οτιδήποτε σχετικά με τα Σκόπια.Όταν μετά τη σύλληψη Οτσαλάν και το βομβαρδισμό της Σερβίας το πολιτικό σύστημα κατέληξε ότι έπρεπε να αναθεωρηθεί βρήκε ευκαιρία τους σεισμούς και την άλλαξε χωρίς φυσικά να αλλάξουν οι θέσεις της Τουρκίας.
Οι εθνικιστές δεν μπόρεσαν να κάνουν τίποτε.Το μπαράζ των εφημερίδων και των καναλιων και ο συντονισμός με τα μεγάλα κόμματα εξουδετέρωσαν κάθε αντίδραση.
Τωρα έχουμε φθάσει στο σημείο μεγάλες ευρωπαικές δυναμεις να αντιδρουν στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και η Ελλάδα να επιμένει.Οι εθνικιστές δεν μπορούν να κάνουν τίποτε.
Οι εθνικιστές επίσης προβάλλουν τον κίνδυνο των Αλβανών μεταναστών και βρίσκουν ανταποκριση σε μεγάλα τμήματα του λαού λόγω του μεγάλου αριθμού,της ένοπλης προώθησης των αλβανικών επιδιώξεων στο Κόσοβο από τις ΗΠΑ,ακόμη και της εγκληματικότητας.Ανεξάρτητα όμως τι πιστεύει ο λαός,το πολιτικό σύστημα δεν επηρεάζεται καθόλου.Ακολουθεί τη γραμμή που έχει αυτό χαράξει και δεν ενδιαφέρεται.
Η ιστορία του πρόσφατου μακεδονικού είναι επίσης παράδειγμα.Κατ αρχήν το ξεσήκωμα του κόσμου και τα συλλαλλητήρια αποφασίσθηκαν από τους πολιτικούς αρχηγούς.Δεν το αποφάσισε ο Παπαθεμελής-αυτός χρησιμοποιήθηκε.
Το 1995 η πολιτική ηγεσία αποφάσισε προσωρινή ανακωχή στο θέμα με την Ενδιάμεση Συμφωνία και ο Παπαθεμελής και οι μακεδονομάχοι παραμερίσθηκαν πανεύκολα.Ο λόγος ήταν ότι προτεραιόητα είχε η ένταξη στην ΟΝΕ και η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και αυτα δεν μπορούσαν να γίνουν με ανοιχτό το μακεδονικό.'Οταν οι στόχοι ολοκληρώθηκαν και τα Σκόπια θέλησαν να μπουν στο ΝΑΤΟ το θέμα σηκώθηκε πάλι.Κάλλιστα θα μπορούσε η πολιτική ηγεσία να δεχθεί την είσοδο με το όνομα FYROM και να το αιτιολογήσει.Κρίθηκε ότι δεν συνέφερε και σχηματίσθηκε "εθνικό μέτωπο" ύστερα από χρόνια αντιεθνικιστικής διαφώτισης.Στο μέτωπο συμμετείχε και ο Παπανδρέου και ο ΣΥΡΙΖΑ (!) ενώ και ο Σημίτης που ενημερωνόταν όπως όλοι οι σημαίνοντες πολτικοί δεν εξέφρασε καμμια αντίρρηση.Και οχι γιατί φοβόταν-άλλωστε όταν ήθελε πρόσφατα αντέδρασε στα περί δημοψηφίσματος για την Ευρωσυνθηκη.
Είναι προφανες από όλα αυτά ότι η εξωτερική πολιτική διαμορφώνεται από την ηγεσία και την Διπλωματική Υπηρεσία και καλούνται εκ των υστέρων να την αιτιολογήσουν εθνικιστές και διεθνιστές κατά περίπτωση.

Ανώνυμος είπε...

Κρίσεις πάνω στα λεγόμενα του Ανώνυμου:

---Αν όντως οι Μακεδόνες σήμερα απολαμβάνουν προνομίων, αυτό σημαίνει ότι έχουμε γίνει όλοι μας πιο σοφοί στο θέμα του χειρισμού των σχέσεών μας με τις εθνικές μειονότητες. Το λέω αυτό γιατί σε όχι πολύ παλιές εποχές (μιλάω για τη δεκαετία του'60), όποιος στρατιώτης μακεδονικής καταγωγής μιλούσε με το φίλο του μακεδονικά μέσα στο στρατόπεδο, έτρωγε το ξύλο της χρονιάς του και υφίστατο πειθαρχική δίωξη από τη διοίκηση (έχω υπόψη μου σχετικές μαρτυρίες γι'αυτό).
---Ο διαχωρισμός που κάνεις μεταξύ εθνοτικής πολιτιστικής ομάδας και έθνους, έχει μια βάση αλήθειας αλλά δεν είναι στατικός. Η ύπαρξη μιας εθνοτικής ομάδας που έχει μια διακριτή κουλτούρα σε σχέση με το περιβάλλον της, μπορεί να είναι η αρχή για την ανάδυση του έθνους, ή και του εθνικού κράτους, αν συντρέξουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Και οι προϋποθέσεις αυτές έχουν να κάνουν και με τα γεωπολιτικά παιχνίδια μεταξύ κρατών, στα οποία δίνεις ιδιαίτερη βαρύτητα στις αναλύσεις σου, αλλά και με τη θέληση του πληθυσμού να προχωρήσει στην αυτοδιάθεσή του, ακόμα και στην ανεξαρτησία του, αν δει ότι δεν ωφελείται από την ενσωμάτωσή του σε κάποιο από τα εθνικά κράτη που αποτελούν το γεωγραφικό περιβάλλον του. Σε αυτό το σημείο, αποτολμώ να διατυπώσω τη γνώμη του ερασιτέχνη περί τα ιστορικά-γεωπολιτικά, που είναι ότι η πληθυσμιακή ομάδα που αυτοπροσδιορίζεται ως Μακεδόνες, καλλιέργησε μια τέτοια συνείδηση έπειδή ένιωθε να γίνεται "μπαλάκι" στις γεωπολιτικές επιδιώξεις των Οθωμανών, των Ελλήνων και των Βουλγάρων.
---Το παράδειγμά σου για την περίπτωση της Κύπρου μου φαίνεται ενδιαφέρον, όμως εμένα με οδηγεί σε άλλα συμπεράσματα από αυτά στα οποία καταλήγεις. Όντως, η εθνική ταυτότητα έχει έντονο το στοιχείο της σύμβασης. Η ελληνικότητα των Κυπρίων μπορεί να κυριαρχήσει ως εθνική συνείδηση, αν η "μαμά Ελλάς" έχει την ισχύ να ενδωματώσει την Κύπρο στην ελλαδική επικράτεια. Αν όμως αυτό το σενάριο δεν ευοδώσει και, ακόμα χειρότερα, καταλήξει σε σφαγές, σε πολέμους και σε πρόσφυγες, τότε, τόσο σε επίπεδο πολιτικών ελίτ, όσο και στη συνείδηση των απλών ανθρώπων, μπορεί να καλλιεργηθεί η διακριτή εθνική ταυτότητα που μπορεί να εξυπηρετήσει σε μια πιο αρμονική συμβίωση μεταξύ κρατών και πληθυσμών. Σε μια τέτοια εξέλιξη, ο Αυξεντίου ή ο Καραολής μπορούν να θεωρηθούν Έλληνες, που όμως, ανεξάρτητα από προθέσεις, άνοιξαν το δρόμο για ένα νέο κρατικό μόρφωμα και μια νέα εθνική ταυτότητα. Μήπως και οι Άγγλοι άποικοι δεν δημιούργησαν μια νέα αμερικανική εθνική ταυτότητα όταν επέλεξαν να ανεξαρτητοποιηθούν από τη μητέρα πατρίδα;
---Κι'εμείς κάποτε, σε εποχές που μαστιζόμαστε από τη φτώχεια και την υπανάπτυξη, καλλιεργήσαμε τη "Μεγάλη Ιδέα", που εν μέρειυλοποιήθηκε μέσω εδαφικών επεκτάσεων και πού κατέληξε στη γνωστή τραγωδία. Μου φαίνεται πως η φτώχεια και τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα μπορούν να οδηγήσουν στα μεγάλα "εθνικά οράματα" και στα σενάρια περί ενιαίας Μακεδονίας. Σίγουρα υπάρχουν τέτοιες ακραίες τάσεις σε πλιτικούς κύκλους του υπό διαμόρφωση μακεδονικού κράτους. Η στάση που νομίζω πως θα πρέπει να κρατήσω, ως Έλληνας πολίτης, είναι να αναγνωρίσω το δικαίωμα αυτών που αυτοπροσδιορίζονται ως Μακεδόνες να αποκτήσουν μια κρατική υπόσταση, και συγχρόνως να απαιτήσω να γίνουν σεβαστά τα σύνορα μεταξύ των γειτονικών κρατών, ώστε να αποφευχθούν πολεμικές συγκρούσεις, εθνικαθάρσεις και άλλες τραγωδίες που είδαμε και στο πρόσγφατο παρελθόν.
---Από αυτά που έγραψες στο δεύτερο κείμενό σου μου δίνεις την εντύπωση ότι βλέπεις την κυρίαρχη ελίτ να χαράζει πολιτική και τον κόσμο μα ακολουθεί τις εκάστοτε επιλογές των επαϊόντων. Έχω κάποιες ενστάσεις σε αυτή τη θέση. Το 1992, μεσούντος του εθνικιστικού πυρετού, υπήρξαν Έλληνες που διαχώρισαν τη θέση τους και αναγνώρισαν δημόσια το δικαίωμα των Μακεδόνων να ιδρύσουν το δικό τους μακεδονικό κράτος. Και αυτή τους τη στάση την πλήρωσαν με συλλήψεις και δικαστικές διώξεις. Θα μου πεις, οι άνθρωποι αυτοί σε ποιό βαθμό επηρέασαν τα μετέπειτα γεγονότα; Η απάντηση είναι ότι εμένα τουλάχιστον με επηρέασαν όταν διάβασα την προκήρυξή τους. Και πιστεύω ότι με τον τρόπο τους συνέβαλαν στη μερική μεταστροφή της ελληνικής κοινής γνώμης απέναντι στο μακεδονικό ζήτημα.
---Και μια τελευταία παρατήρηση μεθοδολογικής φύσης: μου φαίνεται πως στις αναλύσεις σου εστιάζεις αποκλειστικά στο στοιχείο των γεωπολιτικών αντιθέσεων μεταξύ κρατών και "σνομπάρεις" τη δυναμική που μπορούν να έχουν τα κοινωνικά κινήματα. Γι'αυτό ίσως θεωρείς "φτιαχτή" από το βουλγαρικό κράτος την εξέγερση στο Ίλιντεν-άποψη που δεν με βρίσκει σύμφωνο-και τεχνητά υποκινούμενο το αίτημα για ανεξάρτητη Μακεδονία. Η γνώμη μου είναι ότι οι κυρίαρχες ελίτ των εθνικών κρατών δε μπορούν να παράγουν πολιτική από το μηδέν. Θα πρέπει να υπάρχει η κοινωνική βάση για να καλιιεργηθεί η πολιτική μεθόδευση. Και η κοινωνική βάση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η θέληση ενός λαού για αυτοδιάθεση, με την ελπίδα ότι μια τέτοια πορεία μπορεί να τον ωφελήσει.

Γιώργος

Ανώνυμος είπε...

Σημασία έχουν τα γεγονότα:
Στα Σκόπια μαζεύτηκαν γύρω στους 1500, στο παγκόσμιο Συνέδριο των... "Αιγαιατών Μακεδόνων".
Στα εντός των συνόρων μας εδάφη δεν υπάρχει καμιά άξια λόγου φωνή μειονοτικών, αν εξαιρέσει κανείς βέβαια το Ουράνιο Τόξο, που όμως στις εκλογές του '04, πήρε πανελλαδικά 6.000 ψήφους.
Δε νομίζω ότι υπάρχει δυνατότητα συνέχισης του ζητήματος περί Μακεδονικής μειονότητας.
Άλλο τώρα το πώς θα αποκαλούνται τα Σκόπια - Δημοκρατία της Μακεδονίας ή δεν ξέρω τι άλλο.
Προσωπικά νομίζω ότι το θέμα αυτό είναι ήσσονος σημασίας και κανονικά δεν θα έπρεπε να απασχολεί τόσο έντονα την ελληνική διπλωματία. Δίνουμε μάχες εν κενώ και δεν κερδαίνουμε τίποτε.
Θα αρκούσε μια "σκληρή" διπλωματικά στάση μας απέναντι στο κράτος αυτό, όσο διατηρεί αλυτρωτικές διαθέσεις.

Η δημιουργία εθνότητας δεν είναι τόσο απλή υπόθεση.
Εδώ έχουμε όπως σωστά επισημάνθηκε μια εθνοτική ομάδα, με κοινή γλώσσα (που όμως στην Ελλάδα χάνεται με τα χρόνια, όχι μόνο λόγω της "σκληρής" στάσης του ελληνικού κράτους, αλλά και λόγω της εξέλιξης) και κοινά ήθη κι έθιμα και πολιτιστικές παραδόσεις. Υποθέτω ότι δεν αρκούν μόνο αυτά, για τον χαρακτηρισμό κάποιων ως ιδιαίτερο έθνος.
Το λάθος που γίνεται εδώ, είναι ότι δίνουμε μικρή σημασία στην ιστορία. Η κοινή ιστορική διαδρομή, είναι απαραίτητο στοιχείο συγκρότησης μιας εθνότητας. Κι εδώ δεν υπάρχει αυτό το στοιχείο. Απλά, κατασκευάζεται από κάποιους. Σε τέτοιες όμως σοβαρές διαμορφώσεις, οι κατασκευές είναι ανώφελες...
Η ιστορία δεν ξαναγράφεται. Και το κυριότερο, δεν παραχαράσσεται.
Κ.Λ.

leon είπε...

Αγαπητέ μου φίλε, όταν γράφεις πως «οι αυτοαποκαλούμενοι εθνικά Μακεδόνες όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας αλλά έχουν και προνομιακή μεταχείριση στους διορισμούς στα εργοστάσια της ΔΕΗ της περιοχής», φοβούμαι ότι υποστηρίζεις απόψεις που δεν είναι δικές σου. Ούτε καν το Ουράνιο Τόξο δεν ισχυρίζεται ότι όλοι οι κάτοικοι της Δυτικής Μακεδονίας ανήκουν στη Μακεδονική μειονότητα. Διεκδικεί 50.000 ανθρώπους, σε σύνολο 650.000 κατοίκων των νομών της Δυτικής Μακεδονίας, της Πέλλας και της Χαλκιδικής. Και προσωπικά δεν πιστεύω καν ότι είναι τόσοι.
Η ταύτισή σου με τη βουλγαρική και την ελληνική εκδοχή της εξέγερσης του Ίλιντεν είναι πολιτική θέση. Εγώ προτιμώ να αξιολογήσω την εξέγερση με βάση το μοναδικό γραπτό της ντοκουμέντο, τη Διακήρυξη του Κρούσεβο. Και να σταθώ στα γεγονότα.
1. Η εξέγερση του Ίλιντεν είναι μια εξέγερση των σλαβόφωνων χωρικών της Μακεδονίας.
2. Η διακήρυξη του Κρούσεβο έχει σαφείς επιρροές, τόσο από το κίνημα των Καρμπονάρων, όσο και από τη σοσιαλιστική Φεντερασιόν της Θεσσαλονίκης.
Είναι σαφές ότι αυτά τα δυο στοιχεία δεν κολλάνε, ούτε με τη βουλγαρική ερμηνεία της εξέγερσης, ούτε με τη θέση που της δίνει η εθνική μυθολογία των Μακεδόνων.
Θεωρώ επίσης λογικό να μη γίνεται αναφορά στην έκθεση Καρνέγκι για Μακεδόνες. Κι αυτό γιατί στην πραγματικότητα, το Μακεδονικό έθνος γεννιέται μέσα από μια τριπλή άρνηση, που αναζητά απελπισμένα στοιχεία παρελθόντος. Στα οποία όμως έχουν κάνει τούκαπρω οι άλλοι.
το μοναδικό συνεκτικό του στοιχείο είναι αυτή η τριπλή άρνηση.
Επ' αυτού θα είχε πολύ ενδιαφέρον αν μελετούσες κάποιες αναρτήσεις σε blogs του ακραίου Μακεδονικού εθνικισμού, ως προς τη λύσσα με την οποία επιτίθενται στη Βουλγαρία.
Ένα άλλο σημείο στο οποίο διαφωνώ μαζί σου είναι η συνάρτηση του αν συμφέρει η ύπαρξη ενός κράτους την Ελλάδα με την εθνική του ιδεολογία.
Κι ο λόγος είναι απλός. Με βάση τη δική μας εθνική ιδεολογία, θα έπρεπε να είμαστε σε διαρκή πόλεμο μέχρι τελικής εξοντώσεως με Τούρκους και Βούλγαρους. Πιθανόν δε και με τους Σέρβους, μιας και οι «ιστορικές καταβολές της Μεγάλης Σερβίας» φθάνουν μέχρι τα Τέμπη.
Από τη γραφή σου δε φαίνεται να ισχυρίζεσαι κάτι τέτοιο. Να μου επιτρέψεις λοιπόν να προτείνω ένα άλλο κριτήριο, πολύ πιο ελαστικό, και γι' αυτό πολύ πιο ασφαλές: τα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα του ελληνικού κράτους. Που υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα έπρεπε να ασχολείται με τη διεύρυνση της επιρροής του, μέσω μιας πολύπλευρης οικονομικής και πολιτιστικής διείσδυσης, που κατατείνει στην ενίσχυση, με χαμηλό κόστος της αμυντικής του θωράκισης.
Θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω μαζί σου και στην απόρριψη από μέρους σου των αναφορών στην ελληνική λογοτεχνία. Η ιστορική έρευνα χρησιμοποιεί κατά κόρον αυτές τις μαρτυρίες, όπως και αυτές της προφορικής παράδοσης. Κι ο λόγος είναι απλός. Τα επίσημα αρχεία μας προσφέρουν πάντα την οπτική της τότε εξουσίας. Οι γραπτές και προφορικές μαρτυρίες συμπληρώνουν το ψηφιδωτό, δίνοντας πληροφορίες για το πώς εγγράφονται τα γεγονότα στο συλλογικό ασυνείδητο (προφορική παράδοση) ή πώς τα έζησαν κάποιοι άνθρωποι που ήταν σε θέση να δώσουν γραπτές μαρτυρίες. Η περίπτωση του Στρατή Μυριβίλη έχει ιδιαίτερο ειδικό βάρος. Υπηρέτησε στο Μακεδονικό Μέτωπο ως εθελοντής στην περίοδο 1916 - 1918. Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ είναι μια λογοτεχνική μεν μαρτυρία δε γεγονότων που αυτός έζησε, όπως αυτός τα βίωσε.
Κλείνω αυτό το σχόλιο με μια τελευταία παρατήρηση σχετικά με τον καθορισμό της εξωτερικής πολιτικής. Αυτό που περιγράφεις είναι το ιδεατό. Πράγματι η εξωτερική πολιτική θα έπρεπε να χαράζεται από τους επαγγελματίες της διπλωματίας, οι οποίοι γι αυτό πληρώνονται. Αυτό όμως προϋποθέτει μια ενιαία εικόνα της κοινωνίας για τη γεωπολιτική της θέση στον κόσμο, με βάση την οποία θα καθοριστούν και οι παράμετροι της εξωτερικής πολιτικής. Όμως στην περίπτωση της Ελλάδας η ενιαία αυτή αντίληψη απουσιάζει. Η ελληνική κοινωνία, και κατ' επέκταση οι ελίτ της, είναι διχασμένη ανάμεσα στην «καθ' ημάς Ανατολή» και στην «Ευρώπη». Δυο πολιτισμικά συστήματα συνυπάρχουν, διατρέχοντας κάθετα την λληνική κοινωνία, από τις ελίτ μέχρι το προλεταριάτο και τους αγρότες, αλληλογρονθοκοπούμενα και ανίκανα να δημιουργήσουν μια πολιτική και πολιτισμική συνισταμένη. Αυτή δημιουργείται ως αποτέλεσμα της αέναης σύγκρουσης αυτών των δυο συστημάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, τα πρόσωπα του Υπουργού Εξωτερικών και του Πρωθυπουργού καθορίζουν και την εξωτερική πολιτική. Στο ελληνικό ΥΠΕΞ θα συναντήσεις εκπροσώπους τόσο μιας δυτικόστροφης κοσμοπολίτικης (και όχι διεθνιστικής, όπως εσφαλμένα γράφεις)προσέγγισης των συμφερόντων του ελληνικού κράτους, όσο και εκπροσώπους μιας συντηρητικής, εσωστρεφούς και φοβικής προς τους «προαιώνιους εχθρούς μας» στάσης, με τους οποίους όμως ταυτιζόμαστε ως προς τον τρόπο σκέψης. Το ποιοι από τις δυο παραπάνω τάσεις θα συναντούν τον Υπουργό και ποιοι θα τσακάνε μύγες σε ανήλιαγα γραφεία, είναι αποκλειστικά και μόνο συνάρτηση του συσχετισμού δυνάμεων ανάμεσα στα δυο πολιτισμικά ρεύματα.
Ο διεθνισμός είναι άσχετος με όλα αυτά. Έχει να κάνει με έναν εξωθεσμικό τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων. Δε σου κρύβω λοιπόν ότι, ως διεθνιστής, αισθάνομαι πως μπορώ να συνενοηθώ πολύ καλύτερα με τους δυτικόστροφους κοσμοπολίτες, παρά με τους εσωστρεφείς ανατολίτες. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.

Γιάννης Χρ.

Ανώνυμος είπε...

Είναι επόμενο οι "Μακεδόνες" να λυσσάνε με τους Βουλγάρους αφού από αυτούς θέλουν να απεξαρτηθούν και αυτών κυρίως την ιστορία να οικειοποιηθούν.Αν για την αρχαία ιστορία τσακώνονται με εμάς για τη μεσαιωνική και νεότερη τσακώνονται με τους Βουλγάρους.Θεωρούν Μακεδονες όχι μόνο τους πρόσφατους κομιτατζήδες αλλά και το μεσαιωνικό βουλγαρικό βασίλειο.Ονομάζουν Μακεδόνα τον τσάρο Σαμουήλ παρ ότι οι Βυζαντινοί χρονογραφοι περί Βουλγάρων ομιλούν.Θα έπρεπε δηλαδή να μην πάρει ο αντίπαλος του Βασίλειος Β το προσωνύμιο Βουλγαροκτόνος αλλά Μακεδονοκτόνος για να ικανοποιηθούν τα Σκόπια;
Το ζήτημα είναι ότι θέλουν να κάνουν εξαγωγή μακεδονισμού και στο εξωτερικό και βοηθούνται από διάφορους περίεργους στην Ελλάδα.
Γνωρίζω ανθρώπους από τη Δυτική Μακεδονία.Πριν αρχίσει η ιστορία με τα Σκόπια οι σλαβόφωνοι ονόμαζαν τη γλώσσα τους "ντόπια" ή "βουλγάρικα".Δεν θεωρούσαν τον εαυτό τους μειονότητα των Γιουγκοσλάβων Μακεδόνων.Γιατί πρέπει σώνει και καλά να καπελωθούν;Γιατί είναι "μακεδονική" μειονότητα και όχι βουλγαρική αν πρέπει να είναι κάποια μειονότητα;
Επειδή το θέλουν τα Σκόπια και κάποιοι από την Αθήνα;Φυσικά οι ίδιοι ούτε Βούλγαρους θεωρούν τους εαυτούς τους και τα "βουλγάρικα" τα βλέπουν όπως οι Αρβανίτες τα αρβανίτικα ή οι Βλάχοι τα βλάχικα.
Απλώς φαίνεται ότι ορισμένοι στην Αθήνα θέλουν σώνει και καλά να τους κάνουν μειονοτητα της FYROM .
Με τη λογική αυτή και οι Αρβανίτες είναι μειονοτητα της Αλβανίας ή οι βλάχοι της Ρουμανίας.

leon είπε...

Σου διαφεύγει κάτι που το έχω επισημάνει και σε προηγούμενα σχόλιά μου. Κανείς δε μπορεί να ενταχθεί σε ένα έθνος ενάντια στη θέλησή του. Άρα οι σλαβόφωνοι της Δυτικής Μακεδονίας που αισθάνονται έλληνες είναι έλληνες και κανείς δεν έχδει δικαίωμα να τους το αμφισβητήσει.Και σ' αυτό η σκληρή πολιτική εκβουλγαρισμού της τουρκικής μειονότητας της Βουλγαρίας από το καθεστώς Ζίβκοφ που δεν απέδωσε τίποτα, λέει πολλά.
Ταυτόχορνα όμως, αν κάποιος δηλώνει ότι ανήκει σε ένα έθνος, ακόμα κι αν αυτός το έχει κατασκευάσει, ανήκει σε αυτό, διότι αυτή είναι η βούλησή του και πρέπει να είναι σεβαστή. Οι Μακεδόνες είναι Μακεδόνες για τον ίδιο λόγο που εμείς είμαστε Έλληνες: ΓΙΑΤΙ ΕΤΣΙ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕΙ.
Και δυο κουβέντες για ενίσχυση του ισχυρισμού μου ότι όσοι δηλώνουν Μακεδόνες είναι στην Ελλάδα πολίτες Β' κατηγορίας. Στα 14 χρόνια της λειτουργίας του το ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ έχει καταγγείλει την απαγόρευση 70 τουλάχιστον εκδηλώσεών του στη Δυτική Μακεδονία «για αποφυγή επεισοδίων από πλευράς αντιοφρονούντων». Και επειδή στις Δημοκρατίες η Αστυνομία οφείλει να ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΟΙΑΣΔΗΠΟΤΕ ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΡΙΤΩΝ, θεωρώ ότι τη στάση των αρχών έναντι του ΟυράνιουΤόξου μεροληπτική, θεωρώ ότι συνιστά παρεμπόδιση της συνταγματικά κατοχυρωμένης ελευθερίας της έκφρασης και αυτόματα, στα μάτια μου, τα θύματα αυτής της διάκρισης είναι πολίτερς Β' κατηγορίας.

Γιάννης Χρ.

Powered By Blogger

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Συνεργάτες

Επισκέψεις (από 01/03/2008, 18:00 μμ)