Εδώ και ένα σχεδόν χρόνο, τίθεται από διάφορους, τόσο εντός των δυο κομμάτων όσο και εκτός αυτών, το ζήτημα της συνεργασίας ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ ως εναλλακτική πρόταση στη δεξιά διακυβέρνηση. Η πρόταση είναι εξόχως ελκυστική στην πλειοψηφία των ψηφοφόρων των δυο κομμάτων, όχι όμως και στα κομματικά τους μέλη.Και το ζητούμενο είναι αν και κατά πόσο μια τέτοια συνεργασία είναι εφικτή.
Ας μου επιτραπεί να θέσω μια σειρά από προϋποθέσεις, που οφείλουν να διέπουν κάθε συνεργασία δυο κομμάτων, αν αυτή δεν είναι ευκαιριακή.
Γιάννης Χρ.
Ας μου επιτραπεί να θέσω μια σειρά από προϋποθέσεις, που οφείλουν να διέπουν κάθε συνεργασία δυο κομμάτων, αν αυτή δεν είναι ευκαιριακή.
- Τα δυο κόμματα έχουν σαφή ιδεολογία και πολιτικό πρόγραμμα. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Ποια είναι η ιδεολογία του ΠΑΣΟΚ; Μεγάλος αριθμός μελών του έχουν ιδεολογία, το κόμμα όμως; Είναι σοσιαλδημοκρατικό ή σοσιαλφιλελεύθερο κόμμα; Με ποιο τρόπο προτίθεται να εφαρμόσει την κοινωνική του πολιτική; Με κρατικές παρεμβάσεις στην αγορά και κοινωνικά επιδόματα; Με περιορισμό της φορολογίας για να τονωθούν οι επενδύσεις; Η πρώτη είναι κλασική σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση η δεύτερη σοσιαλφιλελεύθερη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο ο Γιώργος Παπανδρέου, όσο και πολλά στελέχη πρώτης γραμμής είναι μάλλον σοσιαλφιλελεύθεροι παρά σοσιαλδημοκράτες. Πότε όμως έγινε μια σοβαρή συζήτηση στο κόμμα;Ποτέ από την εκλογική νίκη του 1981 και μετά. Εξ ου και η αδυναμία του κόμματος να προτείνει στην Αριστερά πλαίσιο διαλόγου. Διότι δεν ξέρει τι το ενώνει και τι το χωρίζει από αυτή. Η παρτίδα θα μπορούσε να είχε σωθεί, αν είχε σαφή ιδεολογία και πολιτική στρατηγική ο ΣΥΡΙΖΑ. Πράγμα που δεν ισχύει. Το κόμμα αυτό ταλανίζεται μεταξύ μιας μειοψηφούσας σοσιαλδημοκρατικής τάσης και μιας πλειοψηφίας που έχει βαφτίσει Σοσιαλισμό τον κρατικό καπιταλισμό. Που ταυτίζει την κρατική με την κοινωνική ιδιοκτησία, που δεν γνωρίζει λέξεις όπως αυτοδιαχείριση, αυτοπροσδιορισμός, χειραφέτηση, κοντολογής είναι γι αυτό ξένη γλώσσα όλη η πολιτισμική κληρονομιά της Αριστεράς της δεκαετίας του '60. Και βεβαίως ούτε στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται μια σοβαρή ιδεολογική συζήτηση. Αντιθέτως, ο πολιτικός διάλογος, τόσο εντός του κόμματος, όσο και του κόμματος με την κοινωνία έχει υποκατασταθεί από φτηνιάρικα επικοινωνιακά τρικ. Που προσπαθούν να κρύψουν την πολιτική γύμνια του κόμματος.. την οποία αποκαλύπτει περίτρανα το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.Ένα μετριοπσαθές σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, τίπτα παραπάνω. Όμως τα στελέχη του παθαίνουν κρίσεις επιληψίας στο άκουσμα της λέξης σοσιαλδημοκρατία.Συμπεριφέρονται χειρότερα από τους Παλιοημερολογίτες στο άκουσμα του 666 . Υπό αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο ο ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει στο ΠΑΣΟΚ ένα πλαίσιο διαλόγου. Διότι δε ξέρει τί τον ενώνει και τι τον χωρίζει από αυτό
- Τα δυο κόμματα ανζητούν κοινές δράσεις σε κοινωνικό επίπεδο. Για άλλη μια φορά βρισκόμαστε μπροστά σε τοίχο. Γιατί τέτοιος διάλογος προϋποθέτει πολιτικά προγράμματα (φτου κι απ' την αρχή) Που θα βοηθήσουν τα δυο κόμματα να γνωρίζουν τα σημεία τομής του δικού τους προγράμματος με αυτό του άλλου. Τέτοις διάλογος, υπήρξε και υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες μεταξύ κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών σε όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, πλην της Πορτογαλίας, που οι δυο αυτές τάσεις της Αριστεράς είχαν υπόσταση. Από τη Σουηδία και τη Φινλανδία, μέχρι τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία.. Υπήρξε, από το 1974 ως το 1981, και στην Ελλάδα. Είχε υπάρξει επίσης και από το 1956 ως το 1967.. Και στις 18 Οκτωβρίου 1981 μας ψόφησε. Διότι το μεν ΠΑΣΟΚ έκανε τη διακυβέρνηση ιδεολογία του, με αποτέλεσμα όταν του μιλάς για πολιτικό διάλογο να σου απαντάει με προτάσεις για υπουργικά χαροφυλάκια - μια συζήτηση που έπεται - η δε Αριστερά έκτοτε διολίσθησε σε ένα υποκριτικό ηθικισμό - ακραία εκδοχή του το ΑΝΤΙ του Χρήστου Παπουτσάκη - και ένα μανιχαϊσμό., αποτέλεσμα της απόλυτης απουσίας διαλεχτικής σκέψης και ικανότητας ανάλυσης των εξελίξεων στην ελληνική κοινωνία. Κι αφού το ΠΑΣΟΚ «πρόδωσε» τις΄«κοινές μας αξίες» του αξίζει το πυρ το εξώτερον. Με θεολογικές αντιλήψεις όμως πολιτική δε γίνεται.
Γιάννης Χρ.
2 σχόλια:
Γιάννη, ιδεολογία και πολιτικό πρόγραμμα δεν έχει, ούτως ή άλλως, κανένας. Ίσως μόνο το ΚΚΕ, αλλά αυτό είναι αδιάφορο.
Σε μια χώρα όπου οι συνεργασίες σε κυβερνητικό επίπεδο είναι εκτός κουλτούρας, αυτό που απομένει, είναι τα πολυσυλλεκτικά κόμματα. Η διαμόρφωση κοινωνικών συμμαχιών, για την εξουσία.
Το ΠαΣοΚ, αυτά τα τέσσερα χρόνια, κατάφερε να απομονωθεί και από τα αριστερά και από τα δεξιά. Κι αυτό ήταν αποτέλεσμα δύο παραγόντων:
-Του εκλογικού νόμου Σκανδαλίδη
-Της υπόγειας συμμαχίας ΝΔ και αριστεράς, για καιροσκοπικούς λόγους.
Σήμερα και μόνο η σκέψη ότι το ΠαΣοΚ θα μπορούσε να "εγκλωβιστεί" σε μια συμμαχική κυβέρνηση με τον ΣΥΝ, αποδιώχνει το μεγάλο κομμάτι της εκλογικής πίττας, που δεν είναι άλλο από τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, ενώ δεν του χαρίζει αυτούς που - στην προοπτική μιας συμμαχίας με ΣΥΝ, θα... ψηφίσουν ΣΥΝ δαγκωτό!
Γι αυτό και νομίζω ότι η προοπτική συμμαχικής κυβέρνησης θα πάει - σαν συζήτηση - μετά τις πρώτες εκλογές και αφού διαπιστωθεί η δυνατότητά της, από τα ποσοστά καθενός.
Το ΠαΣοΚ θα φροντίσει να "ψαρέψει" από τα δεξιά του κι όχι από τα αριστερά. Και αυτό σημαίνει "όχι προοπτική συνεργασίας με ΣΥΝ", προς το παρόν τουλάχιστο...
(Φυσικά ως "αριστερά" εννοώ την ακατάσχετη μπουρδολογία του ΣΥΝ... αλλά το κάνω για λόγους προσανατολισμού στον υφιστάμενο πολιτικό χάρτη)
Κ.Λ.
Δυο σημειώσεις για το ιδεολογικό στίγμα ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ:
--Ο αείμνηστος ο Ανδρέας Παπανδρέου συνήθιζε να βάζει την πολιτική σκοπιμότητα πάνω από τον πολιτικό-ιδεολογικό προσανατολισμό. Ο λόγος που στη δεκαετία του'70 εναγκαλίστηκε τις θεωρίες της εξάρτησης (Σαμίρ Αμίν, Γκούντερ Φρανκ κλπ) ήταν για να αγγίξει τις αντιιμπεριαλιστικές χορδές ενός μεγάλου κομματιού των ψηφοφόρων, που ανήκαν σε διάφορα κοινωνικά στρώματα και δεν είχαν κατ'ανάγκη κάποια αριστερή πολιτική κουλτούρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ οι θεωρητικοί της εξάρτησης τοποθετούσαν από τότε την Ελλάδα στον πρώτο κόσμο, ο Παπανδρέου ήθελε σώνει και καλά να τη χαρακτηρίζει χώρα της περιφέρειας, για να απευθύνεται σε διάφορα κοινωνικά στρώματα "μη προνομιούχων" και να καλλιεργεί έναν ενοποιητικό πατριωτικό εθνικοανεξαρτησιακό λόγο. Ο Παπανδρέου υπήρξε ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους της γενιάς του και ήξερε αρκετά πράγματα για την ελληνική οικονομία και την αρκούντως προνομιακή θέση της στον κόσμο. Όμως περισσότερο από οικονομολόγος και διανοητής ήταν πολιτικάντης που προσάρμοζε το ιδεολογικό στίγμα στην πολιτική σκοπιμότητα και συγκυρία. Τα περάσματα του ΠΑΣΟΚ από τον τριτοκοσμισμό στη σοσιαλδημοκρατία και από εκεί στον σοσιαλφιλελευθερισμό υπαγορεύτηκαν από αυτήν την καιροσκοπική αντίληψη, που αποτελεί και την "πολιτική διαθήκη" του ιδρυτή του.
--Μια κουβέντα περί ΣΥΡΙΖΑ που φέρεται να αγνοεί την αυτοδιαχείριση: Το 1972, στο χουντικό δικαστήριο, ο άλλος αείμνηστος, ο Μπάμπης Δρακόπουλος, παρουσίασε την ιδεολογική φυσιογνωμία του τότε ΚΚΕ εσ. και μίλησε για δημοκρατία, αποκέντρωση και αυτοδιαχείριση, προλαμβάνοντας με αυτήν την έννοια το ΠΑΣΟΚ του'74, αλά και συμπορευόμενο με το ΠΑΚ της δικτατορίας. Λίγο αργότερα βέβαια, όλα αυτά ξεχάστηκαν από το ΚΚΕ εσ. του Κύρκου και της περί αυτού ηγετικής ομάδας, που δεν πολυκαταλάβαιναν από τέτοιους όρους, με αποτέλεσμα η αυτοαποκαλούμενη "ανανεωτική αριστερά" να αυτοαναιρεθεί ως τέτοια. Με αυτό θέλω να πω ότι από το'70 υπήρχαν σε αυτόν το χώρο αξιόλογες ανανεωτικές φωνές, που όμως περιθωριοποιήθηκαν, αποχώρησαν ή και διαγράφτηκαν. Και έχω την αίσθηση ότι οι φωνές αυτές ξαναπήραν κάπως πάνω τους στα πλαίσια του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ, όμως το τοπίο παραμένει θολό. Κατά τα άλλα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καταθέσει ακόμα συγκεκριμένο πρόγραμμα διακυβέρνησης, το οποίο μόλις πρόσφατα άρχισε να εκπονείται (είναι και ο φίλος μας ο Αθανασίου στην επιτροπή προγράμματος). Βέβαια συγκεκριμένες προτάσεις για αποτελεσματική διακυβέρνηση και διέξοδο από την οικονομική κρίση, μάλλον δε μπορούμε να περιμένουμε από έναν πολιτικό χώρο που στην πλειοψηφία του αποστρέφεται, ή ακόμα και φοβάται, την προοπτική της εξουσίας. Ίσως όμως το εκκολαπτόμενο πρόγραμμα να είναι η αρχή για μια πιο συγκροτημένη πορεία.
Γιώργος
Δημοσίευση σχολίου