37 χρόνια μετά... Μια απόπειρα για να θυμηθούμε, να σκεφτούμε, να μιλήσουμε, να ελπίσουμε. (Πριν από 37 χρόνια ιδρύθηκε η ΠΑΜΚ ΓΚΥΖΗ, μια μικρή οργάνωση μαθητών, στα πλαίσια της τότε ΠΑΜΚ. Τα μέλη της έδεσαν δεσμοί βαθείς, με αντοχή στο χρόνο. Μπορεί οι δρόμοι μας - πολιτικοί και κοινωνικοί - να χώρισαν μετά... Όμως κάπου στο βάθος σιγόκαιγε η λαχτάρα να βρεθούμε ξανά, να μιλήσουμε, να ελπίσουμε... Άλλωστε δεν άλλαξε τίποτε από τότε στις καρδιές μας. Οι καρδιές των ανθρώπων δεν αλλάζουν...)

Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2008

ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ευρέως αποδεκτή είναι η άποψη ότι η Σοσιαλδημοκρατία εδώ και δυο δεκαετίες έχει όλο καιλιγότερη επαφή με τα κοινωνικά στρώματα που αποτέλεσαν επί έναν αιώνα την κύρια δύναμη στήριξής της: τη φτωχολογιά και τα μεσαία αστικά στρώματα. Ότι τα στελέχη των Σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων κατανοούν πολύ ευκολότερα τα προβλήματα των τραπεζιτών από ό,τι της φτωχολογιάς. Επίσης ευρέως αποδεκτή είναι η άποψη ότι παρακολουθεί τις κοινωνικές εξελίξεις υποταγμένη σε αυτές, χωρίς δύναμη και βούληση να αντιδράσει.
Όση υπερβολή κι αν έχουν οι παραπάνω απόψεις έχουν και μεγάλη δόση πραγματικότητας. η σοσιαλδημοκρατία δεν έχει πειστικές προτάσεις διαχείρισης της παγκοσμιοποίησης. Δεν έχει άποψη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Δεν έχει άποψη για τη συνεχή μετατροπή των κοινωνικών αγαθών (παιδεία, υγεία, ενέργεια, μεταφορές, επικοινωνίες) σε εμπορεύματα. Δεν έχει άποψη για την αντιμετώπιση της φτώχειας. Και εντελώς φυσιολογικά βλέπει την εκλογική της βάση να συρικνώνεται, δεχόμενη πιέσεις από τα δεξιά και από τα αριστερά.
Στα είκοσι χρόνια που πέρασαν η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα σε Ευρώπη και Αμερική. κοινωνικά δικαιώματα πολλών δεκαετιών, κατακτημένα μετά από σκληρούς αγώνες, ακυρώθηκαν με μια μονοκοντυλιά. Τα καταστήματα στη Δύση κατακλύζονται από φτηνά προϊόντα της Κίνας, που τα φτιάχνουν άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται για μεροκάματα $1, 15 ώρες ημερησίως, 7 ημέρες τη βδομάδα. Το κλίμα αλλάζει δραματικά. Τεράστιες εκτάσεις καλλιεργούμενης γης στα αμέσως επόμενα χρόνια θα μετατραπούν σε έρημο, μειώνοντας δραμτικά την παραγόμενη ποσότητα των τροφίμων. Τα αποθέματα του πόσιμου νερού μειώνονται με αντίστοιχο ρυθμό. Τεράστιες εκτάσεις παράκτιων περιοχών θα καλυφθούν από θάλασσα. Όλα αυτά μαζί θα οδηγήσουν στην προσφυγιά εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων, αν δε ληφθούν άμεσα μέτρα. Η παιδεία, η υγεία, η κοινωνική ασφάλιση, οι μεταφορές και οι επικοινωνίες, από δημόσια αγαθά μετατρέπονται σε εμπορεύματα. Οι πόλεις της Δυτικής Ευρώπης και της Αμερικής γεμίζουν από στρατιές αστέγων, ανθρώπων που έχουν στερηθεί τη στοιχειώδη τους αξιοπρέπεια. Εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια κατάσχονται από αδυναμία των ενοίκων τους να πληρώσουν τις δόσεις των στεγαστικών δανείων. Οι τελευταίοι πυκνώνουν τις τάξεις των αστέγων. Ο κίνδυνος μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης εξ αιτίας της ασύδοτης κερδοσκοπίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι ορατός όσο ποτέ άλλοτε.
Και οι αντιδράσεις πυκνώνουν. Όλο και πιο συχνά περνάει στα ψιλά του τύπου κάποια είδηση ότι η αστυνομία σε μια τριτοκοσμική χώρα άνοιξε πυρ κατά διαδηλωτών που διαμαρτύρονταν για τις αυξήσεις τιμών των τροφίμων. Στη Λατινική Αμερική οι κάλπες αναδεικνύουν μια γενιά ηγετών που έχουν κάνει προτεραιότητά τους να μην υπάρχει άνθρωπος που θα πεινάει όταν ολοκληρώσουν τη θητεία τους. Τα σοσιαλδημοκρατικά πειράματα του Κίρχνερ στην Αργεντινή και του Λούλα στη Βραζιλία στέφονται με επιτυχία. δίπλα τους μια γενιά ηγετών, πιο ριζοσπαστικών στα μέτρα που παίρνουν, αλλά με τον ίδιο στόχο. Τσάβες στη Βενεζουέλα, Μοράλες στη Βολιβία, Κορέα στον Ισημερινό.
Είναι όμως οι εξαιρέσεις. Ο μουσουλμανικός κόσμος διολισθαίνει προς τον ισλαμικό ολοκληρωτισμό. Απόψεις που στα 1500 χρόνια της ύπαρξης του ισλάμ ήταν περιθωριακές, σήμερα κυριαρχούν. Στη Ρωσία ο Πούτιν έχει επιβάλει μια δικτατορία, μπροστά στην οποία σύντομα το σοβιετικό καθεστώς θα ωχριά.
Στην Ευρώπη ζούμε τη μεθοδευμένη επίθεση στον πολιτικό πολιτισμό της Γαλλικής Επανάστασης. Ο κοινοβουλευτισμός είναι πλέον εμπόδιο για το μεγάλο κεφάλαιο. Στο όνομα του αγώνα κατά της τρομοκρατίας τα ατομικά δικαιώματα διαγράφονται. Στο όνομα της«προάσπισης της Ευρωπαϊκής ταυτότητας» Μπερλουσκόνι, Σαρκοζί, Καζίνσκυ δίνουν μάχη για την αποκατάσταση της κυριαρχίας της Καθολικής Εκκλησίας. Η Ισπανική Εκκλησία καλεί τους ψηφοφόρους να καταψηφίσουν στις εκλογές του Μαρτίου του «άθεους σοσιαλιστές».
Σήμερα υπάρχει ανάγκη, όσο ποτέ άλλοτε, για την εκπόνηση ενός νέου σοσιαλδημοκρατικού προγράμματος. Ενός προγράμματος που, χωρίς να φοβάται την παγκοσμιοποίηση, θα επιδιώξει να τη μετατρέψει σε όχημα βελτίωσης της ζωής αυτών που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Που θα τη φέρει στην πρωτοπορία των κινητοποιήσεων των πολιτών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Που θα εξασφαλίσει αποτελεσματικά την προστασία των κοινωνικών αγαθών. Που θα βάλει φραγμό στην εξάπλωση της φτώχειας.
Πρέπει επιτέλους η σοσιαλδημοκρατία να ασχοληθεί με τις κερδοσκοπικές κινήσεις κεφαλαίων. Και να απαιτήσει τη φορολόγησή τους. Ο ξεχασμένος φόρος Τόμπιν δεν είναι επαναστατικό μέτρο. Είναι όμως αποτελεσματικό, διότι η φορολόγηση γίνεται στην πηγή και δίνει στο Δημόσιο Ταμείο σημαντικά έσοδα. Πρέπει επίσης να τεθούν προδιαγραφές στα εισαγόμενα προϊόντα από μη ευρωπαϊκές χώρες. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να σέβονται εργασιακά δικαιώματα, συνδικαλιστικές ελευθερίες, περιβαλλοντικές προδιαγραφές, δικαιώματα του καταναλωτή. Όλα αυτά κοστίζουν. Πρέπει λοιπόν να απαλλάσσονται φόρων οι χώρες που σέβονται αυτές τις προδιαγραφές και να δασμολογούνται βαρειά τα προϊόντα των χωρών που δεν τις τηρούν. για λόγους ισότητας, αλλά και προστασίας των θέσεων εργασίας. γνωρίζω ότι θα αντιδράσει σε μια τέτοια πρωτοβουλία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, αλλά η άρνηση του Κίρχνερ να αποπληρώσει πριν μερικά χρόνια τη Δημόσιο χρέος της Αργεντινής οδήγησε σε επωφελή για την Αργεντινή επαναδιαπραγμάτευση. είναι καιρός να πάψει η σοσιαλδημοκρατία να αντιμετωπίζει με δέος την παγκοσμιοποίηση.
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι αναπόφευκτη αν υπάρξει άμεση αντίδραση. Επιβάλλεται η εκπόνηση ολοκληρωμένης πολιτικής που θα βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την παροχή γενναίας βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για να απαλλαγούν άμεσα από το πετρέλαιο, τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια, την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών αποθεμάτων.
Η προστασία των ατομικών ελευθεριών είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ για την ύπαρξη οιασδήποτε κοινωνικής προόδου. Τα ατομικά δικαιώματα βρίσκονται σε κίνδυνο σε όλη την Ευρώπη, υπό το πρόσχημα της προστασίας των πολιτών από τους τρομοκράτες και τους κακοποιούς. άνθρωποι φυλακίζονται πλέον σε όλη την Ευρώπη (η Ελλάδα είναι μια από τις σπάνιες ακόμα νησίδες Δημοκρατίας) όχι για τις πράξεις τους, αλλά για απόψεις που κάποιος εισαγγελέας αυτεπάγγελτα χαρακτηρίζει «απολογία της τρομοκρατίας». Όλοι οι δημόσιοι χώροι επιτηρούνται από κάμερες. Η αποκατάσταση των ατομικών ελευθεριών, η επιστροφή στην αυτονόητη μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '70 αρχής που θέλει «οι άνθρωποι να τιμωρούνται για τις πράξεις τους και όχι για τις ενδεχόμενες απόψεις τους» πρέπει να γίνει προτεραιότητα της σοσιαλδημοκρατίας.
Στη Βαλκανική χερσόνησο η εθνικιστική υστερία ωθεί τις χώρες σε υπερεξοπλισμούς, φρενάροντας ταυτόχρονα κάθε κοινωνική πρόοδο. επιβάλλεται η σοσιαλδημοκρατία να καταστήσει σαφές προς την κοινωνία ότι βασίζει την προστασία των συνόρων σε μια εξωτερική πολιτική συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες. Η πολιτική που ακολούθησε το ΠΑΣΟΚ όταν ήταν ΥΠΕΞ ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένα φωτεινό παράδειγμα τέτοιας εξωτερικής πολιτικής, αν και δε συνοδεύτηκε από μείωση των εξοπλισμών.
Η προστασία του εισοδήματος των φτωχότερων κοινωνικών ομάδων είναι επίσης όρος απαράβατος της ύπαρξης ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, ακόμα και μέσω δημοσίων επενδύσεων, η χορήγηση ουσιαστικών οικογενειακών επιδομάτων, και η κατάρτηση των ανέργων πρέπει να είναι μεταξύ των πολιτικών προτεραιοτήτων.
Στον τομέα της παιδείας πρέπει να ξεφύγει η συζήτηση από το αν θα υπάρχουν ή όχι ιδιωτικά πανεπιστήμια. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι καλής ποιότητας ιδιωτικά πανεπιστήμια υπάρχουν μονάχα εκεί που υπάρχουν καλής ποιότητας δημόσια ιδρύματα. το μείζον πρόβλημα της παιδείας στην Ελλάδα είναι η μαζική παραγωγή παπαγάλων. Ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα πρέπει να προσφέρει υψηλής ποιότητας δωρεάν παιδεία σε όλες τις βαθμίδες, μηδέ των μεταπτυχιακών προγραμμάτων εξαιρουμένων, σε όλους τους πολίτες. Παιδεία που θα παράγει σκεπτόμενους ανθρώπους και όχι παπαγάλους.
Η Δημόσια υγεία πρέπει να αναδιοργανωθεί στη βάση της πρόληψης και του οικογενειακού γιατρού. Μόνο έτσι θα αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία, μόνο έτσι οι πολίτες δε θα περιμένουν με τους μήνες για να κάνουν μια εξέταση, μόνο έτσι θα περιοριστεί το«φακελάκι» για το οποίο δεν ευθύνονται μονάχα οι γιατροί και το σύστημα.
Μπορεί ένα τέτοιο πρόγραμμα να είναι πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ; πολύ θα το ήθελα, δεν είμαι όμως αισιόδοξος.
Μπορεί ένα τέτοιο πρόγραμμα να το αγκαλιάσει η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας; Βραχυπρόθεσμα σίγουρα όχι, μεσοπρόθεσμα όμως και με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν άνθρωποι που το παλεύουν, ναι.
Αλλιώς, η χώρα θα άγεται και θα φέρεται μεταξύ ανεπαρκών δεξιών πρωθυπουργών και μιας «αριστερής» αντιπολίτευσης, που αρκείται σε γενικόλογες χωρίς ουσία διακηρύξεις και θα υπερασπίζεται λύσεις κρατικού καπιταλισμού.

Γιάννης Χρ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Powered By Blogger

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Συνεργάτες

Επισκέψεις (από 01/03/2008, 18:00 μμ)