ΣΥΝ : ΧΩΡΙΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Για να καταλάβουμε το φαινόμενο ΣΥΝ, θα πρέπει να ανατρέξουμε στις συνθήκες της γέννησής του.

Εν αρχή ην το ΚΚΕ. Αφού κηρύχτηκε παράνομο, μετά τον εμφύλιο, αναγκάστηκε να δημιουργήσει ένα «μετωπικό» νόμιμο αριστερό κόμμα, την ΕΔΑ ώστε να μπορεί να συμμετέχει στις εκλογές, να παραμένει ενεργό στο πολιτικό παιχνίδι και να διατηρεί, όσο μπορεί, τις δυνάμεις του.

Το ΚΚΕ, όταν αποφασίζει, κάτω από την πίεση των περιστάσεων, να κάνει συνεργασίες, φροντίζει να έχει τον ασφυκτικό έλεγχο. Αυτό είναι το βασικό του μέλημα. Για να εξασφαλίσει λοιπόν αυτόν τον έλεγχο μέσα στο πλαίσιο της σκληρής κομματικής ιεραρχίας, δημιούργησε γραφείο εσωτερικού που είχε τον άμεσο έλεγχο των πολιτικών διαδικασιών στην Ελλάδα. Η γραμμή όμως ερχότανε από το γραφείο εξωτερικού που είχε την άμεση επαφή με τη Μόσχα, τη μητρόπολη του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος.

Η συνθήκη που αναφέραμε, του ελέγχου του γραφείου εσωτερικού από εκείνο του εξωτερικού, βγάζει στην επιφάνεια μια μεγάλη αντίθεση που εκδηλώνεται και σε άλλα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης. Την αντίθεση ανάμεσα στην πολιτική της Μόσχας που εξυπηρετεί βασικά τις ανάγκες της ΕΣΣΔ μέσα σε συνθήκες Ψυχρού Πολέμου και στην πολιτική των εθνικών ΚΚ που προσπαθούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του δικού τους λαϊκού κινήματος .

Στην Ευρώπη, η αντίθεση αυτή γεννάει την τάση του λεγόμενου «Ευρωκομμουνισμού» που επικρατεί στα κόμματα της Ισπανίας και της Ιταλίας. Κοινό χαρακτηριστικό των δύο κομμάτων η υιοθέτηση της στρατηγικής της ειρηνικής μετάβασης στον σοσιαλισμό, μέσα από την κοινοβουλευτική διαδικασία.

Ο Ευρωκομμουνισμός όμως δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα. Ο Καρίγιο, ηγέτης του ισπανικού ΚΚ, είναι ένας γνήσιος σταλινικός σε ιδεολογία και νοοτροπία που απλώς υιοθετεί μια στρατηγική πιο ρεαλιστική. Από την άλλη, ο «αριστοκράτης» Μπερλιγκουέρ του ιταλικού ΚΚ έχει πίσω του την παράδοση του ιταλού κομμουνιστή στοχαστή Αντόνιο Γκράμσι και είναι σαφώς πιο δημοκράτης από τον «σύμμαχο» Καρίγιο.

Το ελληνικό γραφείο εσωτερικού με τους Δρακόπουλο, Παρτσαλίδη κλπ είναι σαφέστατα βγαλμένο από την σκληρή σταλινική παράδοση με τις ένθεν κακείθεν διαγραφές, τις φυσικές, ηθικές και πολιτικές εξοντώσεις, τις ίντριγκες και τις καταδόσεις. Οι περισσότεροι γνωρίζουν το ανέκδοτο – πραγματικότητα με την Αύρα Παρτσαλίδη που χώριζε τον άντρα της κάθε φορά που τον διέγραφε το Κόμμα, συνολικά τρεις φορές.

Μετά την εισβολή στην Τσεχοσλοβακία των σοβιετικών τανκς το 1968, το γραφείο εσωτερικού διαφωνεί και διαχωρίζει τη θέση του. Ήρθε η ώρα του σχίσματος. Πρώτο μέλημα του γραφείου εσωτερικού είναι να διατηρήσει τον τίτλο του ΚΚ, ευελπιστώντας ότι θα είναι αυτό που σε βάθος χρόνου θα εκφράσει το κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα. Έτσι δημιουργείται το ΚΚΕεσ.

Η καταδίκη της εισβολής στην Τσεχοσλοβακία δεν είναι αποτέλεσμα δημοκρατικής ευαισθησίας και ιδεολογικής διαφοροποίησης από τον σταλινισμό και την κομματική δικτατορία. Προκύπτει από τη θέληση για χειραφέτηση από την καθοδήγηση του εξωτερικού. Τρανή απόδειξη αυτού είναι οι άριστες σχέσεις της ηγεσίας του ΚΚΕεσ με τον στυγνό δικτάτορα Τσαουσέσκου της Ρουμανίας και της συνεργασίας της με τις μυστικές υπηρεσίες του.

Έχουμε λοιπόν πια στην Ελλάδα δύο κομμουνιστικά κόμματα. Ένα γνήσια σταλινικό και ένα σταλινικό που προσπαθεί να φτιασιδωθεί για να αλλάξει πρόσωπο.

Η έλλειψη γνησιότητας στο ΚΚΕεσ του στοιχίζει τον βαθμιαίο μαρασμό του. Είναι ένα κόμμα σε διαρκή κρίση ταυτότητας. Η παλιά ηγεσία του υποκύπτει στην φυσική φθορά του χρόνου αλλά δεν αντικαθίσταται από νέους με δυνατότητα διατύπωσης φρέσκιας σκέψης και συγκεκριμένης πολιτικής. Ο πιο «νέος» παραμένει ο παλιός Λεωνίδας Κύρκος.

Με την άνοδο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην εξουσία, το ΚΚΕεσ ωφελείται τα μέγιστα σε ότι αφορά την ατομική εξέλιξη των στελεχών του που αντιμετωπίζονται πολύ ευνοϊκά από την πασοκική ηγεσία. Πάμπολλα στελέχη του ΚΚΕεσ καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις στη δημόσια διοίκηση και στις δημόσιες επιχειρήσεις, έδρες στα Πανεπιστήμια, πόστα στα μέσα ενημέρωσης κλπ κλπ. Τα στελέχη αυτά διατηρούν την κομματική τους αλαζονεία και προσπαθούν να παίξουν τον ρόλο της πνευματικής ελίτ του τόπου. Ελλείψει πραγματικής ελίτ, εν πολλοίς τα καταφέρνουν.

Ο καημός όμως είναι άλλος. Τα στελέχη ευημερούν αλλά το κόμμα πάσχει και μαραζώνει. Και επιτέλους έρχεται η ευκαιρία με την μορφή της πρωτοβουλίας Μητσοτάκη. Το ΚΚΕεσ προστρέχει ασμένως διαβλέποντας καλύτερες μέρες. Ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος αχαρίστου για το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Κύρκος και Φλωράκης κάθονται στο ίδιο τραπέζι. Και να η ευκαιρία της νεκρανάστασης του ΚΚΕεσ μέσα από την δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου. Οι «δημοκράτες» και οι «ευρωπαϊστές» έτρεξαν μετά χαράς να συναντήσουν τους σταλινικούς συντρόφους και να θυμηθούν τις ρίζες τους και την θαλπωρή του πατρικού σπιτιού. Ότι δεν κατάφεραν γενιές αριστερών «οραματιστών της ενότητας» το κατάφερε ο Μητσοτάκης. Τέτοιο είναι το ύψος των αριστερών πολιτικών της χώρας μας.

Για την δημιουργία του Συνασπισμού σημαντικό ρόλο παίζει η θέληση πολλών στελεχών του ΚΚΕ της γενιάς του αντιδικτατορικού αγώνα που ασφυκτιούν μέσα στην παγωμένη αγκαλιά των γερόντων. Η παλαιολιθική γραφειοκρατία του Κόμματος τους πέφτει πολύ βαριά.

Όταν η ηγεσία του ΚΚΕ αντιλαμβάνεται ότι ο Συνασπισμός απειλεί την παγιωμένη φυσιογνωμία και λειτουργία του Κόμματος, αποφασίζει την αποχώρηση. Αφήνει όμως κληρονομιά μια σειρά από στελέχη του της νεότερης γενιάς που μέλουν να παίξουν τον κύριο ρόλο στην εξέλιξη της ηγεσίας του ΣΥΝ. Δαμανάκη, Αλαβάνος και ο μικρούλης Αλέξης γίνονται πρόεδροι, με ένα διάλλειμα του κεντρογενούς Κωνσταντόπουλου.

Η μετάγγιση αίματος και πατρικού DNA δεν βοήθησε πολύ το πάλαι ποτέ ΚΚΕεσ στο να αποκτήσει επιτέλους ταυτότητα. Αλλεπάλληλες αποχωρήσεις και διασπάσεις δεν έφεραν το πολυπόθητο ξεκαθάρισμα. Ο ΣΥΝ δεν έμαθε ποτέ τι ακριβώς είναι. Το κόμμα που έτρεχε πανικόβλητο και αλαφιασμένο να παρακαλέσει τον Σημίτη για να παρουσιάσει την 17Ν σαν ληστρική οργάνωση, ουδεμία σχέση έχουσα με την Αριστερά, κοκορεύεται στη νεολαία για τον «επαναστατικό» του χαρακτήρα, πρωτοστατεί στις πεζοδρομιακές αναμετρήσεις και συμμαχεί με τα γκρουπούσκουλα του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ΣΥΝ δεν ξέρει στην κυριολεξία που πατεί και που πηγαίνει. Το χειρότερο είναι ότι τόσα χρόνια έχει εθιστεί σ’ αυτήν την κατάσταση και δεν τον απασχολεί καθόλου. Πετάει τις παρόλες με την ευκολία που λες ένα ανέκδοτο σε μια παρέα. Παλιότερα είχαμε τον γραφικό Αλαβάνο. Τώρα έχουμε τον ύπουλο και επικίνδυνο Αλέξη. Το Μεγάλο Αλήτη, όπως έγραψα σε προηγούμενη ανάρτηση.

Ποιος είναι τελοσπάντων αυτός ο Αλέξης Τσίπρας; Ένας δυναμικός νεολαίος με θητεία στην ΚΝΕ που «θριάμβευσε» με το συμπαθητικό του παρουσιαστικό σε κάποιες ανώδυνες δημοτικές εκλογές και έγινε hot όνομα σε ένα κόμμα που δεν είχε τι άλλο να επιδείξει. Θα κάνω μια παραβολή, σε βάρος του ύφους του κειμένου : Δεν παίρνεις πρωταθλήματα με τον Μαυρία και τον Φουρλάνο. Όταν όμως δεν έχεις τι άλλο να παρουσιάσεις, κοκορεύεσαι για τον Φουρλάνο που είναι μικρός και ταλαντούχος.

Το πόσο ποντάρει ο Αλέξης στο στιλ και την επιτηδευμένη αντισυμβατικότητα φάνηκε στη Γιορτή της Δημοκρατίας, πριν από κάτι χρόνια. Έσκασε άνετος, χωρίς γραβάτα, με τη συνοδεία της όμορφης εξωτικής μαντμουαζέλ Σανκό, για να προβάλει τάχα μου προβλήματα των μεταναστών. Αν ήθελες κάτι τέτοιο πονηρέ Αλέξη, γιατί δεν συνοδευόσουνα από την Κούνεβα;

Ο Αλέξης έχει φιλοδοξία και οίηση αλλά δεν είναι πολιτικός. Κάνει για πρωινάδικα και κριτική επιτροπή σε realities. Προκαλώ τον πιο αφοσιωμένο οπαδό και θαυμαστή του Αλέξη να μου θυμηθεί μια πολιτική του θέση την οποία δεν ανέτρεψε την επόμενη βδομάδα. Να μου εξηγήσει την στρατηγική του. Να μου πει τι ακριβώς θα κάνει η αριστερή κυβέρνηση με πρωθυπουργό Παπαρήγα. Όταν θα μου τα πει αυτά ο οπαδός του Αλέξη, γιατί ο ίδιος ο Αλέξης ούτε ξέρει ούτε θέλει να τα πει, τότε θα ανακαλέσω τον χαρακτηρισμό του Μεγάλου Αλήτη. Όσο όμως τα πράγματα μένουν ως έχουν, θεωρώ ότι όποιος «πολιτικός», την ώρα που η χώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, αρλουμπολογεί και παρασύρει κόσμο, είναι μεγάλος αλήτης.

Πελεκάνος Ερημικός