ΕΚΛΟΓΕΣ: ΜΙΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ

Τώρα, που στο ΠΑΣΟΚ έχουν αρχίσει να καταλαγιάζουν τα πανηγύρια και στη ΝΔ τα πρώτα μαχαίρια έχουν διαδεχθεί το θρήνο και τον κοπετό, είναι ίσως η ώρα για κάποια απόπειρα πολιτικής αποτίμησης του αποτελέσματος, σε πείσμα του πάλαι ποτέ Φιλελεύθερου Τζουτζέ, ο οποίος εκφράζει τις απόψεις του, είτε μέσω λαχανικών, είτε μέσω θελκτικότατων υπάρξεων ανηκουσών στο ισχυρό φύλλο (αν, λέω αν γιατί έχω σε υπόληψη τους λιγοστούς αναγνώστες του παρόντος ηλεκτρονικού χώρου διαλόγου, κάποιος πιστεύει ότι ισχυρό φύλλο είναι οι άνδρες είναι βαθιά νυχτωμένος).
Δεν ξέρω αν αξίζει να σταθώ στο εύρος της ήττας της ΝΔ, της βαρύτερης στη μεταπολεμική ιστορία του συντηρητικού χώρου (πιστεύω βαρύτερη ακόμα και από την ήττα του 1964). Κι αυτό όχι μόνο λόγω του πολύ χαμηλού ποσοσοτού της, αλλά, περισσότερο, διότι έχει χάσει πλέον το μονοπώλιο της πολιτικής έκφρασης των συντηρητικών πολιτών. Και σίγουρα δεν αξίζει τον κόπο να αναφερθώ στο εύρος της νίκης του ΠΑΣΟΚ. Όλα αυτά είναι ήδη χιλιοειπωμένα.
Σε ό,τι αφορά στη ΝΔ, εκείνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι ότι έπεσε θύμα της ίδιας της της νίκης του 2004. Τότε είχε υποσχεθεί κατάργηση του ΑΣΕΠ και επαναφορά του ρουσφετιού ως μοναδική μέθοδο πρόσληψης στο Δημόσιο. Είχε επίσης υποσχεθεί την κατάργηση του ΣΔΟΕ, που, ανεξαρτήτως των προσωπικών περιουσιών που είχαν παράνομα δημιουργήσει πολλά στελέχη του, είχε κατορθώσει να κάνει αυτούς που ποτέ δεν πλήρωναν φόρους να πληρώνουν. Τήρησε και τις δυο υποσχέσεις της, γι αυτό κέρδισε και τις εκλογές του 2007. Η βαριά εκλογική της ήττα είναι απόρροια αυτής της της συνέπειας. Διότι ναι μεν επανέφερε το ρουσφέτι ως μοναδική μέθοδο πρόσληψης στο Δημόσιο, ήταν όμως αδύνατο να ικανοποιήσει τα αιτήματα εκατοντάδων χιλιάδων ψηφοφόρων για διορισμούς. Ναι μεν κατάργησε το ΣΔΟΕ και σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους οι θαμώνες των σκυλάδικων - είναι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες - κατέρρευσαν όμως τα δημόσια έσοδα και χρεοκόπησε η ελληνική οικονομία έναν ολόκληρο χρόνο πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση (Ο, κατά δήλωσίν του, αποχωρήσας από την πολιτική ζωή Γιώργος Αλογοσκούφης είχε βγει από το Μέγαρο Μαξίμου μια ωραία πρωία του Μαΐου του 2008 και με το χαμόγελο της επιτυχίας χαραγμένο στα χείλη του είχε ανακοινώσει: ο προϋπολογισμός έπεσε έξω). Ο Κώστας Καραμανλής πέτυχε το ακατόρθωτο. Να περάσει στην Ιστορία ως ο δεύτερος πρωθυπουργός που χρεωκόπησε τη χώρα (ο πρώτος ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης, που είχε χάσει κάθε αίσθηση μέτρου στο πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεών του).
Η εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ έχει πράγματι ιδιαίτερη αξία. Και τούτο διότι μέχρι τη νύχτα των Ευρωεκλογών υφίστατο έναν απροκάλυπτο και αδικαιολόγητο πόλεμο από τα τηλεοπτικά κανάλια. Θαρρείς και εκπροσωπούσε τους Κόκκινους που θα έρχονταν να πάρουν τις περιουσίες. Είναι σαφές ότι αυτή η νίκη ήρθε, όπως και το 1981, ενάντια στους ιδιοκτήτες των μέσων επικοινωνίας. Από τώρα όμως και στο εξής αρχίζουν τα δύσκολα. Γιατί το ΠΑΣΟΚ έβαλε πολύ ψηλά τον πήχυ.
Έχει υποσχεθεί την καταπολέμηση της διαφθοράς στην κρατική μηχανή. Είναι λοιπόν υποχρεωμένο να λάβει άμεσα μέτρα περιορισμού της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς. Και γι αυτό χρειάζεται δυο πράγματα. Το πρώτο είναι πολιτικά στελέχη αποφασισμένα να συγκρουστούν με οργανωμένα συμφέροντα στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης, άρα πρώτα από όλα με την ΑΔΕΔΥ. Το δεύτερο είναι η σύγκρουση αυτή να μη γίνει με όρους που θα παραλύσουν την κρατική μηχανή.
Έχει υποσχεθεί καθαρές και διαφανείς σχέσεις του κρατικού μηχανισμού με τον επιχειρηματικό κόσμο. Καλείται να αποδείξει, επίσης άμεσα, ότι μπορεί να το κάνει χωρίς να παραλύσει η οικονομία. Γιατί ο κρατικοδίαιτος επιχειρηματικός κόσμος απεχθάνεται το επιχειρηματικό ρίσκο και τις καθαρές σχέσεις.
Έχει υποσχεθεί την τόνωση της απασχόλησης. Κι αυτό πρέπει να γίνει με μέτρα που θα δημιουργήσουν μακροχρόνιες παραγωγικές θέσεις εργασίας. Όχι με διορισμούς στο Δημόσιο, όχι με stage, όχι με μια νέα γενιά συμβασιούχων. Και στην περίπτωση αυτή πρέπει να δώσει άμεσα δείγματα γραφής.
Έχει υποσχεθεί τέλος αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου, με έμφαση στην Πράσινη Ανάπτυξη. Κι εδώ έχει πολλά να κάνει και δεν έχει πού να στηριχτεί. Ο επιχειρηματικός κόσμος απεχθάνεται οριδήποτε το Πράσινο. Οι δυνατότητες κρατικών επενδύσεων έχουν ένα όριο.Και η έλλειψη στελεχών με γνώση του αντικειμένου είναι παραπάνω εμφανής, τόσο στον κομματικό μηχανισμό του, όσο και στη Δημόσια Διοίκηση.
Ο δεύτερος μεγάλος νικητής των εκλογών είναι το ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη. Αύξησε το ποσοστό του και τις βουλευτικές του έδρες κατά 50%, ξεπερνώντας, για άλλη μια φορά, και τις πιο αισιόδοξες γι αυτό δημοσκοπήσεις. Και θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο την επιτυχία του για να πλαγιοκοπήσει τη ΝΔ,για όσο διάστημα η τελευταία θα προσπαθεί να λύσει το ζήτημα της πολιτικής της ηγεσίας. Ο Γιώργος Καρατζαφέρης ήρθε εδώ για να μείνει και, ενδεχομένως, σε λίγα χρόνια, να διεκδικήσει και την ηγεσία της συντηρητικής παράταξης.
Ο τρίτος μεγάλος νικητής είναι αναμφίβολα οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ. Μέσα σε διάστημα δυο μόλις χρόνων υπερδιπλασίασαν την εκλογική τους δύναμη, περνώντας από το 1,05% στο 2,53%. Η προεκλογική τους εκστρατεία, λιτή και σοβαρή, έδωσε εξαιρετικά δείγματα γραφής και εχέγγυα για τη συμπεριφορά τους στη Βουλή αν είχαν περάσει το 3%. Δεν είναι τυχαίο ότι πήραν μόλις 1.000 ψήφους λιγότερες από τις ψήφους των Ευρωεκλογών. Η αποτυχία τους να μπουν στη Βουλή μικρή σημασία έχει. Έχουν μπροστά τους τέσσερα χρόνια για να χτίσουν μια πιο στέρεη πολιτική στρατηγική και κομματικό μηχανισμό, που θα τους επιτρέψουν να μπουν θριαμβευτικά στη Βουλή στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Ηττημένος ο ΣΥΡΙΖΑ, έχασε το 8% της εκλογικής του δύναμης, βαθύτατα ανακουφισμένος όμως. Απέδειξε ότι διαθέτει μια σταθερή εκλογική βάση άνω των 300.000 ψηφοφόρων, οι οποίοι ανέχονται ακόμα και τις πιο χυδαίες πολιτικές συμπεριφορές. Προς το παρόν τουλάχιστον. Το 4,6% όμως είχε πολύ σημαντικές εσωτερικές επιπτώσεις. Τόσο στο ΣΥΝ όσο και στο ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας είναι πλέον απόλυτος κυρίαρχος του παιγνιδιού. Οι υπόλοιποι έχουν μπροστά τους δυο επιλογές:είτε να συνεργαστούν μαζί του, είτε να αναζητήσουν άλλη πολιτική στέγη. Η γενιά των στελεχών του αντιδικτατορικού αγώνα, που κυριάρχησαν στο κομματικό σκηνικό της δεκαετίας του '90, περνά οριστικά στο περιθώριο. Η αλήθεια είναι ότι ως πολιτικοί δεν ευτύχησαν. Στάθηκαν ανίκανοι να αρθρώσουν ένα διακριτό πολιτικό λόγο του ΣΥΝ, περιφέροντάς τον μεταξύ ενός κακέκτυπου του ΠΑΣΟΚ και μιας trendy εκδοχής του ΚΚΕ. Μια νέα γενιά στελεχών αναλαμβάνει τα ηνία πλέον και καλείται να επιτύχει εκεί όπου οι προηγούμενοι απέτυχαν.
Για το ΚΚΕ δεν υπάρχει τίποτα να πει κανείς. Πλήρωσε το τίμημα των γκρίζων πολιτικών συμμαχιών και οικονομικών συναλλαγών με τη ΝΔ. Η απώλεια του 12% των ψηφοφόρων του του 2007 προς το ΠΑΣΟΚ λέει πολλά.


Γιάννης Χρ.