Όλοι διακοπές είσαστε και με την έννοια αυτή μόνος μου τα γράφω, μόνος μου τα διαβάζω. Όμως κι αυτό χρειάζεται καμιά φορά για να βάλουμε σε τάξη τις σκέψεις μας.
Μέχρι τώρα, και ενώ τη στιγμή που γράφω αυτές τις γραμμές πιθανότατα τα ρωσθικά θωρακισμένα οδεύουν προς την Τυφλίδα, κανείς δεν έχει μπορέσει να καταλάβει τους λόγους που οδήγησαν τον Σαακασβίλι στην καταστροφική για τη χώρα του εισβολή στη Νότια Οσσετία και σε όσα ακολούθησαν. Εικασίες μονάχα μπορούν να διατυπωθούν, τόσο για τα αίτια όσο και για τους σχεδιασμούς των εμπλεκομένων στην κρίση.
Κι όμως η κρίση είχε προβλεφθεί από τον περασμένο Μάιο. Σε άρθρο του στην INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE στις 8 Μαΐου ο σύμβουλος του Σαακασβίλι και τέως(;) συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου Άλεξ Ρόντος επισήμαινε ότι αν δεν υπάρξει ενεργή εμπλοκή της Δύσης στην υπόθεση της Νοτίου Οσσετίας και της Αμπχαζίας, σύντομα θα είχαμε πολεμικές επιχειρήσεις στον Κάυκασο. το άρθρο γράδφτηκε λίγες μόλις ημέρες μετά το βροντερό ΟΧΙ της Δυτικής Ευρώπης - Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, ισπανία ήταν οι πρωταγωνιστές - στην υποψηφιότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ της Γεωργίας και της Ουκρανίας.
Ένα μήνα πριν την επίθεση της Γεωργίας ο ρωσικός τύπος σε πληθώρα άρθρων προέβλεπε «Γεωργιανές προκλήσεις» στη Νότιο Οσσετία.
Ουδείς κατελήφθη εξ απίνης λοιπόν. Γι αυτό και είναι δυσεξήγητη η αμηχανία της Δύσης. σε αντίθεση με τους Ρώσους που, σαν έτοιμοι από καιρό, επωφελούνται για να φέρουν το παιγνίδι στα μέτρα τους.
Εικασία 1η
Ο Σαακασβίλι ενήργησε καθ' υπόδειξιν τωνΑμερικανών, έχοντας λάβει υποσχέσεις για στρατιωτική υποστήριξη. Στην περίπτωση αυτή οι Αμερικανοί τον έπιασαν τόσο μαλάκα, όσο είχαν πιάσει το 1974 τον Ιωαννίδη. Κι αυτό εξηγεί τη συμπεριφορά του Σαακασβίλι.
Στην περίπτωση αυτή οι στόχοι της Αμερικανικής κυβέρνησης ήταν σαφείς.
Αν η Μόσχα δεν αντιδρούσε, θα είχαν κάνει ματ στουςΕυρωπαίους, θα δικαιώνονταν για την επιμονή τους να εντάξουν Γεωργία και Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, θα δικαιώνονταν για την επιθετική τους πολιτική έναντι του Πούτιν και, βεβαίως, θα είχαν κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα για τον απόλυτο έλεγχο των δρόμων μεταφοράς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Κασπίας.
Αν πάλι η Ρωσία αντιδρούσε, όπως και έπραξε, ούδέν κακόν αμειγές καλού. Καθ' ότι καλός ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας για την περιστολή των ατομικών δικαιωμάτων, αλλά τα συμβόλαια που κλείνουν απ' αυτόν αφορούν σε θέματα τηλεπικοινωνιών και φορητού οπλισμού υψηλής τεχνολογίας. Και σε αυτούς τους τομείς οι ανταγωνιστές των Αμερικανών είναι πολλοί. Αντιθέτως ένας εχθρός με σύνορα και στρατό ανοίγει το δρόμο σε χοντρά συμβόλαια στρατηγικών όπλων και εκεί οι Αμερικανοί έχουν το μονοπώλιο. Ο εχθρός αυτός δε θα μπορούσε να είναι η Κίνα. Πρώτον γιατί είναι πολύ μεγάλη αγορά, δεύτερον διότι τα κινεζικά τραπεζικά ιδρύματα είναι σε θέση, μέσω των θέσεων που κατέχουν στη Γουώλ Στρήτ, να προκαλέσουν μείζονα οικονομική κρίση στις ΗΠΑ. Αντιθέτως η Ρωσία βολεύει για το ρόλο αυτό. Και πυρηνικά όπλα έχει, και επί δεκαετίες ήταν ταυτισμένη στη συνείδηση των Αμερικανών πολιτών, και όχι μόνο, με το απόλυτο κακό.
Επιπλέον η μεταφορά της προεκλογικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ από την οικονομία στην εθνική άμυνα θα είναι μάνα εξ ουρανού για τον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο Τζων Μακαίην, ο οποίος, σημειωτέον, βολεύει καλύτερα τους Ρώσους από τον διακατεχόμενο από «δημοκρατικές ευαισθησίες» Μπάρακ Ομπάμα.
Πέραν τούτου η βίαιη αντιπαράθεση με τη Ρωσία θα δημιουργήσει μείζον πρόβλημα στην Ευρώπη, η οποία, σε θέματα ενέργειας, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από από την τελευταία.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε πρέπει να περιμένουμε να ανοίξει πριν από τις αμερικανικές εκλογές και άλλη πολιτικοστρατιωτική κρίση, πιθανότατα με το Ιράν.
Υπάρχει όμως κάτι που δεν κολάει με αυτή την εκδοχή. Αν έτσι είχαν τα πράγματα, τότε η Αμερικανική κυβέρνηση θα είχε έτοιμο ένα σχέδιο δράσης. Η αμερικανική διπλωματία θα είχε ενεργοποιηθεί άμεσα και θα είχε αναλάβει τις κατάλληλες για την περίσταση πρωτοβουλίες από τις πρώτες ώρες της κρίσης. Δε συνέβη κάτι τέτοιο. Τη στιγμή που εκδηλώνονταν η ρωσική αντεπίθεση ο Μπους συναντούσε τον Πούτιν στο Πεκίνο και, αν κρίνουμε από τα χαμόγελά τους μετά, συζήτρησαν για οτιδήποτε εκτός από την κρίση στη Γεωργία. Η πρώτη αντίδραση, που εντάσσονταν στη λογική της πολεμικής αντιπαράθεσης, ήρθε από τον Αντιπρόεδρο Τσένι, 12 ολόκληρες ώρες μετά την έναρξη της ρωσικής αντεπίθεσης. Ως τότε η αμερικανική κυβέρνηση τηρούσε «σιγή ιχθύος». Η δεύτερη αντίδραση ήρθε από την ΥΠΕΞ Κοντολίζα Ράις, έξι ώρες αργότερα και χαρακτηρίζονταν από αμηχανία, αλλά και δυσφορία για τις δηλώσεις Τσένι. Σαν να είχαν συμβεί όσα είχαν συμβεί εν αγνοία του Στέιτ Ντηπάρτμεντ.
Εικασία 2η
Ο Σαακασβίλι ενήργησε μεν καθ' υπόδειξιν τωνΑμερικανών, οι οποίοι όμως είχαν θεωρήσει ως δεδομένο ότι η Ρωσία δεν θα αντιδρούσε κι αν αντιδρούσε η αντίδρασή της θα ήταν για την τιμή των όπλων. Αυτό δεν αποκλείει στο σχεδιασμό να περιλαμβάνονταν οι σκέψεις για την προεκλογική εκστρατεία και τα συμβόλαια στρατηγικών όπλων, όμως σε τίποτα δεν είχε περάσει από το νου των κυβερνώντων στις ΗΠΑ ότι η επιχείρηση θα έχει ως αποτέλεσμα την αναδιανομή των ρόλων στον Καύκασο και στη περιοχή.
Στην περίπτωση αυτή εξηγούνται απόλυτα η απουσία στόχων και σχεδίου της αμερικανικής διπλωματίας. Για άλλη μια φορά οι ΗΠΑ ενήργησαν θεωρώντας πως είναι κοσμοκράτειρες, αγνοώντας ότι η Ρωσία δεν είναι πια η Ρωσία του Γιέλτσιν, αγνοώντας ότι η «Παλαιά Ευρώπη», που τον περασμένο Μάιο τις εμπόδισε να εντάξουν τη Γεωργία και την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ με το έτσι θέλω, έχει διαφορετικά συμφέροντα έναντι της Ρωσίας.
Εικασία 3η
Ο Σαακασβίλι, παρά τις προειδοποιήσεις από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για χαμηλούς τόνους, έκανε του κεφαλιού του με ένα και μοναδικό στόχο: να περισώσει την προσωπική του εξουσία, η οποία απειλείται από την ολοένα εντεινόμενη οικονομική κρίση. Πίστεψε πως θα φέρει τη Δύση προ τετελεσμένων γεγονότων και θα την υποχρεώσει να παρέμβει.
Υπέρ αυτής της εικασίας συνηγορούν η βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων της Αντιπολιτευσης των περασμένο χειμώνα και η, κατά τη γνώμη του ΟΑΣΕ, σημαδεμένη από έντονα φαινόμενα νοθείας επανεκλογή του ένα μήνα αργότερα.
Και τώρα;
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η Ρωσία έχει το μαχαίρι έχεει και το πεπόνι. Ερωτηματικό παραμένει το πόσο μακριά θα θελήσει να πάει.
Θα προχωρήσει ως την κατάληψη της Γεωργίας και το διορισμό φιλικής προς αυτή κυβέρνηση; Στην περίπτωση αυτή τελειώνει οριστικά η ιστορία της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, και η Ρωσία αποκτά τον απόλυτο έλεγχο της μεταφοράς του πετρελαίου της Κεντρικής Ασίας και της Κασπίας. Θέτει όμως σε σοβαρό κίνδυνο σημαντικά οικονομικά της συμφέροντα, καθόσον η Ευρώπη είναι ο σημαντικότερος πελάτης του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Και εναλλακτική λύση δεν έχει. γιατί αγωγοί για τη μεταφορά του πετρελαίου στην Κίνα δεν υπάρχουν κι ούτε ετοιμάζονται από τη μια στιγμή στην άλλη.
Αν πάντως επιλέξει την πολιτική της αντιπαράθεσης σε μια λογική «ο νικητής τα παίρνει όλα» ο πρώτος χαμένος θα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, και, κυρίως, η λεγόμενη «Παλιά Ευρώπη». Όχι μόνο θα αντιμετωπίσει οξύτατο πρόβλημα ενεργειακού ελλείμματος, αλλά θα υποχρεωθεί να παραδεχτεί ότι η πολιτική της ενίσχυσης των οικονομικών δεσμών, που εγκαινίασε ο Βίλυ Μπραντ και ακολουθείται έκτοτε απαρέγκλιτα από όλες τις ευρωπαϊκές ηγεσίες απέτυχε. Η μόνη λύση που θα απομένει θα είναι η πρόσδεση στο αμερικανικό άρμα, όπως στη δεκαετία του '50.
Αισιοδοξώ όμως ότι το πιο πιθανό είναι η Ρωσία να ακολουθήσει μια πιο ήπια πολιτική. η μέχρι τώρα πολιτεία της διακυβέρνησης Πούτιν δείχνει ότι η Ρωσία ποτέ δεν απλώνει χέρι περισσότερο από όσο την παίρνει. Και σε αυτή τη σόφρωνα πολιτική έγκειται και η γρήγορη επιστροφή της σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Σε αυτή την περίπτωση θα διεκδικήσει - και θα το πετύχει - δικαιώματα συνδιαχειριστή της ροής ενέργειας από την Κεντρική Ασία. Επίσης θα κλείσει οριστικά το κεφάλαιο της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς. Με δυο λόγια θα αναβαθμιστεί ο ρόλος της με μικρό γι' αυτήν κόστος.
Σε αυτό το πλαίσιο ενδιαφέρον έχει και η συμπεριφορά των τριών Βαλτικών χωρών, της Τσεχίας και της Πολωνίας, που έσπευσαν - αδιαφορώντας για τις συνέπειες που αυτό θα έχει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα στις οικονομίες τους - να απαιτήσουν στρατιωτικά μέτρα κατά της Ρωσίας. Είναι καιρός οι κυβερνήσειςκαι οι λαοί των χωρών αυτών να καταλάβουν ότι η ασφάλειά τους εξαρτάται από μια ισχυρή ΕΕ. Σε αντίθετη περίπτωση είναι στο έλεος των Ρώσων. Και αυτό σίγουρα δεν το θέλουν.
Γιάννης Χρ.
Υ.Γ. την ώρα που συνέτασσα αυτές τις γραμμές είδα στην τηλεόραση το διάγγελμα Μπους για τη Γεωργία. Δυο σημεία συγκράτησα: τη στοίχιση των ΗΠΑ πίσω από την ειρηνευτική πρωτοβουλία της Ευρώπης και την έκδηλη επιθυμία του Μπους για μια επανάληψη της κρίσης της Κούβας, στη Μαύρη θάλασσα αυτή τη φορά.
Κι όμως η κρίση είχε προβλεφθεί από τον περασμένο Μάιο. Σε άρθρο του στην INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE στις 8 Μαΐου ο σύμβουλος του Σαακασβίλι και τέως(;) συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου Άλεξ Ρόντος επισήμαινε ότι αν δεν υπάρξει ενεργή εμπλοκή της Δύσης στην υπόθεση της Νοτίου Οσσετίας και της Αμπχαζίας, σύντομα θα είχαμε πολεμικές επιχειρήσεις στον Κάυκασο. το άρθρο γράδφτηκε λίγες μόλις ημέρες μετά το βροντερό ΟΧΙ της Δυτικής Ευρώπης - Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, ισπανία ήταν οι πρωταγωνιστές - στην υποψηφιότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ της Γεωργίας και της Ουκρανίας.
Ένα μήνα πριν την επίθεση της Γεωργίας ο ρωσικός τύπος σε πληθώρα άρθρων προέβλεπε «Γεωργιανές προκλήσεις» στη Νότιο Οσσετία.
Ουδείς κατελήφθη εξ απίνης λοιπόν. Γι αυτό και είναι δυσεξήγητη η αμηχανία της Δύσης. σε αντίθεση με τους Ρώσους που, σαν έτοιμοι από καιρό, επωφελούνται για να φέρουν το παιγνίδι στα μέτρα τους.
Εικασία 1η
Ο Σαακασβίλι ενήργησε καθ' υπόδειξιν τωνΑμερικανών, έχοντας λάβει υποσχέσεις για στρατιωτική υποστήριξη. Στην περίπτωση αυτή οι Αμερικανοί τον έπιασαν τόσο μαλάκα, όσο είχαν πιάσει το 1974 τον Ιωαννίδη. Κι αυτό εξηγεί τη συμπεριφορά του Σαακασβίλι.
Στην περίπτωση αυτή οι στόχοι της Αμερικανικής κυβέρνησης ήταν σαφείς.
Αν η Μόσχα δεν αντιδρούσε, θα είχαν κάνει ματ στουςΕυρωπαίους, θα δικαιώνονταν για την επιμονή τους να εντάξουν Γεωργία και Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, θα δικαιώνονταν για την επιθετική τους πολιτική έναντι του Πούτιν και, βεβαίως, θα είχαν κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα για τον απόλυτο έλεγχο των δρόμων μεταφοράς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Κασπίας.
Αν πάλι η Ρωσία αντιδρούσε, όπως και έπραξε, ούδέν κακόν αμειγές καλού. Καθ' ότι καλός ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας για την περιστολή των ατομικών δικαιωμάτων, αλλά τα συμβόλαια που κλείνουν απ' αυτόν αφορούν σε θέματα τηλεπικοινωνιών και φορητού οπλισμού υψηλής τεχνολογίας. Και σε αυτούς τους τομείς οι ανταγωνιστές των Αμερικανών είναι πολλοί. Αντιθέτως ένας εχθρός με σύνορα και στρατό ανοίγει το δρόμο σε χοντρά συμβόλαια στρατηγικών όπλων και εκεί οι Αμερικανοί έχουν το μονοπώλιο. Ο εχθρός αυτός δε θα μπορούσε να είναι η Κίνα. Πρώτον γιατί είναι πολύ μεγάλη αγορά, δεύτερον διότι τα κινεζικά τραπεζικά ιδρύματα είναι σε θέση, μέσω των θέσεων που κατέχουν στη Γουώλ Στρήτ, να προκαλέσουν μείζονα οικονομική κρίση στις ΗΠΑ. Αντιθέτως η Ρωσία βολεύει για το ρόλο αυτό. Και πυρηνικά όπλα έχει, και επί δεκαετίες ήταν ταυτισμένη στη συνείδηση των Αμερικανών πολιτών, και όχι μόνο, με το απόλυτο κακό.
Επιπλέον η μεταφορά της προεκλογικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ από την οικονομία στην εθνική άμυνα θα είναι μάνα εξ ουρανού για τον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο Τζων Μακαίην, ο οποίος, σημειωτέον, βολεύει καλύτερα τους Ρώσους από τον διακατεχόμενο από «δημοκρατικές ευαισθησίες» Μπάρακ Ομπάμα.
Πέραν τούτου η βίαιη αντιπαράθεση με τη Ρωσία θα δημιουργήσει μείζον πρόβλημα στην Ευρώπη, η οποία, σε θέματα ενέργειας, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από από την τελευταία.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε πρέπει να περιμένουμε να ανοίξει πριν από τις αμερικανικές εκλογές και άλλη πολιτικοστρατιωτική κρίση, πιθανότατα με το Ιράν.
Υπάρχει όμως κάτι που δεν κολάει με αυτή την εκδοχή. Αν έτσι είχαν τα πράγματα, τότε η Αμερικανική κυβέρνηση θα είχε έτοιμο ένα σχέδιο δράσης. Η αμερικανική διπλωματία θα είχε ενεργοποιηθεί άμεσα και θα είχε αναλάβει τις κατάλληλες για την περίσταση πρωτοβουλίες από τις πρώτες ώρες της κρίσης. Δε συνέβη κάτι τέτοιο. Τη στιγμή που εκδηλώνονταν η ρωσική αντεπίθεση ο Μπους συναντούσε τον Πούτιν στο Πεκίνο και, αν κρίνουμε από τα χαμόγελά τους μετά, συζήτρησαν για οτιδήποτε εκτός από την κρίση στη Γεωργία. Η πρώτη αντίδραση, που εντάσσονταν στη λογική της πολεμικής αντιπαράθεσης, ήρθε από τον Αντιπρόεδρο Τσένι, 12 ολόκληρες ώρες μετά την έναρξη της ρωσικής αντεπίθεσης. Ως τότε η αμερικανική κυβέρνηση τηρούσε «σιγή ιχθύος». Η δεύτερη αντίδραση ήρθε από την ΥΠΕΞ Κοντολίζα Ράις, έξι ώρες αργότερα και χαρακτηρίζονταν από αμηχανία, αλλά και δυσφορία για τις δηλώσεις Τσένι. Σαν να είχαν συμβεί όσα είχαν συμβεί εν αγνοία του Στέιτ Ντηπάρτμεντ.
Εικασία 2η
Ο Σαακασβίλι ενήργησε μεν καθ' υπόδειξιν τωνΑμερικανών, οι οποίοι όμως είχαν θεωρήσει ως δεδομένο ότι η Ρωσία δεν θα αντιδρούσε κι αν αντιδρούσε η αντίδρασή της θα ήταν για την τιμή των όπλων. Αυτό δεν αποκλείει στο σχεδιασμό να περιλαμβάνονταν οι σκέψεις για την προεκλογική εκστρατεία και τα συμβόλαια στρατηγικών όπλων, όμως σε τίποτα δεν είχε περάσει από το νου των κυβερνώντων στις ΗΠΑ ότι η επιχείρηση θα έχει ως αποτέλεσμα την αναδιανομή των ρόλων στον Καύκασο και στη περιοχή.
Στην περίπτωση αυτή εξηγούνται απόλυτα η απουσία στόχων και σχεδίου της αμερικανικής διπλωματίας. Για άλλη μια φορά οι ΗΠΑ ενήργησαν θεωρώντας πως είναι κοσμοκράτειρες, αγνοώντας ότι η Ρωσία δεν είναι πια η Ρωσία του Γιέλτσιν, αγνοώντας ότι η «Παλαιά Ευρώπη», που τον περασμένο Μάιο τις εμπόδισε να εντάξουν τη Γεωργία και την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ με το έτσι θέλω, έχει διαφορετικά συμφέροντα έναντι της Ρωσίας.
Εικασία 3η
Ο Σαακασβίλι, παρά τις προειδοποιήσεις από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για χαμηλούς τόνους, έκανε του κεφαλιού του με ένα και μοναδικό στόχο: να περισώσει την προσωπική του εξουσία, η οποία απειλείται από την ολοένα εντεινόμενη οικονομική κρίση. Πίστεψε πως θα φέρει τη Δύση προ τετελεσμένων γεγονότων και θα την υποχρεώσει να παρέμβει.
Υπέρ αυτής της εικασίας συνηγορούν η βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων της Αντιπολιτευσης των περασμένο χειμώνα και η, κατά τη γνώμη του ΟΑΣΕ, σημαδεμένη από έντονα φαινόμενα νοθείας επανεκλογή του ένα μήνα αργότερα.
Και τώρα;
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η Ρωσία έχει το μαχαίρι έχεει και το πεπόνι. Ερωτηματικό παραμένει το πόσο μακριά θα θελήσει να πάει.
Θα προχωρήσει ως την κατάληψη της Γεωργίας και το διορισμό φιλικής προς αυτή κυβέρνηση; Στην περίπτωση αυτή τελειώνει οριστικά η ιστορία της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, και η Ρωσία αποκτά τον απόλυτο έλεγχο της μεταφοράς του πετρελαίου της Κεντρικής Ασίας και της Κασπίας. Θέτει όμως σε σοβαρό κίνδυνο σημαντικά οικονομικά της συμφέροντα, καθόσον η Ευρώπη είναι ο σημαντικότερος πελάτης του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Και εναλλακτική λύση δεν έχει. γιατί αγωγοί για τη μεταφορά του πετρελαίου στην Κίνα δεν υπάρχουν κι ούτε ετοιμάζονται από τη μια στιγμή στην άλλη.
Αν πάντως επιλέξει την πολιτική της αντιπαράθεσης σε μια λογική «ο νικητής τα παίρνει όλα» ο πρώτος χαμένος θα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, και, κυρίως, η λεγόμενη «Παλιά Ευρώπη». Όχι μόνο θα αντιμετωπίσει οξύτατο πρόβλημα ενεργειακού ελλείμματος, αλλά θα υποχρεωθεί να παραδεχτεί ότι η πολιτική της ενίσχυσης των οικονομικών δεσμών, που εγκαινίασε ο Βίλυ Μπραντ και ακολουθείται έκτοτε απαρέγκλιτα από όλες τις ευρωπαϊκές ηγεσίες απέτυχε. Η μόνη λύση που θα απομένει θα είναι η πρόσδεση στο αμερικανικό άρμα, όπως στη δεκαετία του '50.
Αισιοδοξώ όμως ότι το πιο πιθανό είναι η Ρωσία να ακολουθήσει μια πιο ήπια πολιτική. η μέχρι τώρα πολιτεία της διακυβέρνησης Πούτιν δείχνει ότι η Ρωσία ποτέ δεν απλώνει χέρι περισσότερο από όσο την παίρνει. Και σε αυτή τη σόφρωνα πολιτική έγκειται και η γρήγορη επιστροφή της σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Σε αυτή την περίπτωση θα διεκδικήσει - και θα το πετύχει - δικαιώματα συνδιαχειριστή της ροής ενέργειας από την Κεντρική Ασία. Επίσης θα κλείσει οριστικά το κεφάλαιο της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς. Με δυο λόγια θα αναβαθμιστεί ο ρόλος της με μικρό γι' αυτήν κόστος.
Σε αυτό το πλαίσιο ενδιαφέρον έχει και η συμπεριφορά των τριών Βαλτικών χωρών, της Τσεχίας και της Πολωνίας, που έσπευσαν - αδιαφορώντας για τις συνέπειες που αυτό θα έχει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα στις οικονομίες τους - να απαιτήσουν στρατιωτικά μέτρα κατά της Ρωσίας. Είναι καιρός οι κυβερνήσειςκαι οι λαοί των χωρών αυτών να καταλάβουν ότι η ασφάλειά τους εξαρτάται από μια ισχυρή ΕΕ. Σε αντίθετη περίπτωση είναι στο έλεος των Ρώσων. Και αυτό σίγουρα δεν το θέλουν.
Γιάννης Χρ.
Υ.Γ. την ώρα που συνέτασσα αυτές τις γραμμές είδα στην τηλεόραση το διάγγελμα Μπους για τη Γεωργία. Δυο σημεία συγκράτησα: τη στοίχιση των ΗΠΑ πίσω από την ειρηνευτική πρωτοβουλία της Ευρώπης και την έκδηλη επιθυμία του Μπους για μια επανάληψη της κρίσης της Κούβας, στη Μαύρη θάλασσα αυτή τη φορά.
3 σχόλια:
Γιάννη,
χαρά στο κουράγιο σου που ως δεύτερος Ιωάννης ο Πρόδρομος παραμένεις "φωνή βοώντος εν τη ερήμω" μέσα στο κατακαλόκαιρο. Κι'εγώ είμαι Αθήνα γιατί βάφω το σπίτι.
Σε σχέση με τα σενάρια που ανέφερες, εγώ έχω την αίσθηση ότι ο Σαακασβίλι πήρε το πράσινο φως για να εισβάλει στη Ν. Οσετία από σχετικά χαμηλόβαθμους βορειοαμερικάνους αξιωματούχους, που λύνουν και δένουν στη Γεωργία χωρίς να ελέγχονται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Και στο πραξικόπημα στην Ελλάδα το'67, κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα, εν αγνοία του τότε πρεσβευτή στην Αθήνα. Και στην Κύπρο το'74 ο Κίσιγκερ δεν υποστήριξε άμεσα το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, ωστόσο οι χουνταίοι είχαν ανεπίσημες διαβεβαιώσεις σε κατώτερο επίπεδο ότι τα πράγματα θα πάνε καλά. Κάπως έτσι την πάτησε και ο Σαακασβίλι, καθώς επαναπαύτηκε στις διαβεβαιώσεις συμβούλων, πρακτορίσκων και λοιπών παρατρεχάμενων. Μου φαίνεται επίσης ότι, σε αντίθεση με την Κύπρο το'74, η βορειοαμερικάνικη πολιτική ηγεσία δεν ήθελε πολεμική εμπλοκή στον Καύκασο, αλλά την πρωτοβουλία για την εισβολή στη Ν. Οσετία την πήραν κλιμάκια που δρουν ανεξέλεκτα (πράκτορες της CIA, στρατιωτικοί σύμβουλοι και άλλα τέτοια φυντανάκια). Νομίζω πως έτσι είναι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, συχνά ασκείται από διάφορες ομάδες που δεν υπακόύουν σε ένα ενιαίο καθοδηγητικό κέντρο.
Την εμμονή των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών της Βαλτικής και των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης για κυρώσεις κατά της Ρωσίας την καταλαβαίνω. Στο παρελθόν έχουν καεί λόγω της γειτνίασης με τη ρώσικη αρκούδα. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι η σύμπλευση της παραδοσιακά ουδέτερης Σουηδίας στο ζήτημα αυτό. Να το χρεώσουμε ως αλληλεγγύη προς τις χώρες της Βαλτικής με τις οποίες έχει στενή συνεργασία;
Αυτά τα ολίγα προς το παρόν, τα λέμε.
Γιώργος
Η Σουηδία είναι ουδέτερη αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι φιλορωσική.
Στο παρελθόν γίνονταν συνέχεια επεισόδια με σοβιετικά υποβρύχια και το σουηδικό Ναυτικό.
Σχετικά με τους στόχους των Ρώσων δεν πρόκειται να προχωρήσουν πιο πέρα.
Δεν τους ενδιαφερουν τα εδάφη-έχουν αρκετά.Η Ρωσία είναι αυτάρκης λόγω φυσικού πλούτου και μπορεί να καταστρέψει οποιονδήποτε με τα πυρηνικά.Γιατί λοιπόν έγιναν όσα έγιναν;Για επίδειξη δύναμης -σοκ και δέος κατά αμερικανική ορολογία.
Πως πείσθηκε ο Σαακασβίλι;
Ίσως όχι από Αμερικανούς αλλα από Ρώσους.Η Ρωσία έχει δεκάδες κανάλια στην περιοχή από παλιά και διπλούς πράκτορες.Κάποιος διπλός πρακτορας πέρασε την πληροφορία ότι δεν θα αντιδράσει και ο Σαακασβίλι το πίστεψε.Αυτοί ήσαν πανέτοιμοι.
Άλλωστε πάει μία σου και μία μου με το Κοσοβο.Το 1999 λίγο μετά τους βομβαρδισμούς της Σερβίας Τσετσένοι πιθανώς εγκάθετοι του Κρεμλίνου άρχισαν να ανατινάζουν πολυκατοικίες στη Μόσχα.Ακολούθησε εισβολή και τέλος της Τσετσενίας.
Τώρα μετά την κήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσοβου έπεσε η φάπα στη Γεωργία.Ότι Οσσετία και Αμπχαζία μοιάζουν με το Κοσοβο είναι φανερό.
Προς Ανώνυμο
Σημαντικό το σχόλιό σου για τη Σουηδία.
Επίσης η εικασία σου για παγίδευση του Σαακασβίλι από τους Ρώσους δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Όπως και αν έχει, το διακύβευμα είναι ένα: ο έλεγχος των οδών μεταφοράς της ενέργειας. Και εκεί η Ρωσία, τον αποκλεισμό της οποίας επεδίωκαν εδώ και 15 χρόνια οι ΗΠΑ, έκανε ματ.
Την ώρα που γράφω αυτό το σχόλιο βλέπω στην τηλεόραση το Ρώσο ΥΠΕΞ να υπαγορεύει τους όρους της Ρωσίας προς πάσα κατεύθυνση:
1. Η Γεωργία ξεχνάει ότι Ν. Οσσετία και Αμπχαζία αποτελούν μέρος των εδαφών της
2. Ο Σαακασβίλι δεν θα είναι συνομιλτής της Μόσχας.
Στο μεταξύ η συμφωνία εγκατάστασης της αντιπυραυλικής άμυνας στο έδαφος της Πολωνίας ίσως ανοίγει μια νέα φάση στην αντιπαράθεση Ρωσίας - ΗΠΑ. Ο Πούτιν είχε ανακοινώσει προχθές πως αν εγκατασταθεί η αντιπυρασυλική άμυνα στην Πολωνία, η Ρωσία θα εγκαταστήσει πυραύλους στην Κούβα. Εκείνο που ξέρω είναι ότι αν η αντίδραση της Ρωσίας περιλαμβάνει ευθείες κυρώσεις στην Πολωνία η ΕΕ θα είναι υποχρεωμένη να στηρίξει την Πολωνία. Κάτι που υπάρχει κίνδυνος να ενταφιάσει την πολιτική της προσέγγισης της Ρωσίας και να επαναφέρει την Ευρώπη στο άρμα των Αμερικανών όπως στις δεκαετίες '50 και '60.
Ίδωμεν
Γιάννης Χρ.
Δημοσίευση σχολίου